Koopkrachtpremie is officieel!

De wetgeving inzake de toekenning van een koopkrachtpremie van maximum 500 of 750 euro voor ondernemingen die in 2022 (zeer) goede resultaten behaalden, werd gepubliceerd. Het is nu wachten op het resultaat van sectorale onderhandelingen.

Ondernemingen die in 2022 een hoge winst of een uitzonderlijke hoge winst behaalden, kunnen in 2023 een eenmalige premie toekennen.

Dit begrip werd niet gedefinieerd in de wettekst. De interpretatie ervan wordt bijgevolg overgelaten  aan de sectoren en ondernemingen.

De premie neemt de vorm aan van een papieren of elektronische consumptiecheque. Het is dus geen premie in speciën.

De consumptiecheque moet op zijn beurt aan een reeks voorwaarden voldoen om in aanmerking te komen voor het voordelige sociale en fiscale statuut. Ze zijn vergelijkbaar met de voorwaarden die voor bestaande cheques gelden (maaltijdcheques, ecocheques, enz.).

1. Vrijstellingsvoorwaarden

De consumptiecheque (koopkrachtpremie) die overeenkomstig alle hierna vermelde voorwaarden wordt toegekend, is niet onderworpen aan gewone socialezekerheidsbijdragen (noch voor de werknemer noch voor de werkgever).

Deze koopkrachtpremie is echter onderworpen aan een werkgeversbijdrage van 16,5 % .

Als de voorwaarden vervuld zijn, is de koopkrachtpremie op fiscaal vlak:

• vrijgesteld van bedrijfsvoorheffing voor de werknemer;
• volledig aftrekbaar voor de werkgever (premie en bijzonder werkgeversbijdrage).

1.1. Geen vervanging

De consumptiecheque (koopkrachtpremie) mag niet worden toegekend ter vervanging of omzetting van loon, premies, voordelen in natura of van enig ander voordeel of aanvulling bij het voorgaande, al dan niet aan socialezekerheidsbijdragen onderworpen.

1.2. Cumulatieve voorwaarden

1.2.1. Collectieve of individuele overeenkomst

De toekenning van de consumptiecheque (koopkrachtpremie) moet bepaald worden in een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten op sector- of ondernemingsniveau. Als een dergelijke collectieve arbeidsovereenkomst bij gebrek aan vakbondsafvaardiging niet kan worden gesloten of als het een personeelscategorie betreft die gewoonlijk niet door zulke overeenkomst wordt beoogd, dan mag de toekenning geregeld worden in een individuele overeenkomst. 

Deze overeenkomst moet schriftelijk zijn en het bedrag van de koopkrachtpremie mag in voorkomend geval niet hoger zijn dan het bedrag dat bij collectieve arbeidsovereenkomst in dezelfde onderneming is bepaald.

In het geval de collectieve arbeidsovereenkomst op het niveau van het paritair (sub)comité wordt gesloten, dan moet deze, om geldig te zijn, twee definities bevatten: de hoge winst in 2022 en de uitzonderlijk hoge winst in 2022.

In het geval er een collectieve arbeidsovereenkomst op ondernemingsvlak wordt gesloten, voegt men een verantwoording toe dat men een onderneming is waar tijdens de crisis goede resultaten zijn behaald.

1.2.2. Vermelding van de nominale waarde

De collectieve of individuele overeenkomst bepaalt de hoogste nominale waarde van de consumptiecheque, met een maximum van 10 euro per consumptiecheque.

1.2.3. Op naam van de werknemer

De consumptiecheque (koopkrachtpremie) wordt op naam van de werknemer afgeleverd; deze voorwaarde wordt geacht te zijn vervuld als de toekenning ervan en de gegevens die erop betrekking hebben (totale bedrag) worden vermeld op de individuele rekening van de werknemer, overeenkomstig de reglementering inzake het bijhouden van sociale documenten.

1.2.4. Geldigheid en gebruik

De consumptiecheque (koopkrachtpremie) mag worden uitgereikt vanaf 1 juni 2023 tot 31 december 2023.

De consumptiecheque (koopkrachtpremie) is geldig tot 31 december 2024.

De koopkrachtpremie mag slechts besteed worden:

• ter betaling van een eetmaal of voor aankoop van verbruiksklare voeding (idem maaltijdcheques);
• voor de aankoop van producten en diensten met een ecologisch karakter die zijn opgenomen in de lijst bij de cao nr 98 (idem ecocheques).

1.2.5. Geen omruiling voor geld

De consumptiecheques (koopkrachtpremie) kunnen geheel noch gedeeltelijk worden omgeruild voor geld.

1.2.6. Maximumbedrag

In het geval van een sectorale collectieve arbeidsovereenkomst mag het totaalbedrag dat door de werkgever wordt toegekend, niet hoger zijn dan 500 euro per werknemer (hoge winst). In het geval van uitzonderlijke hoge winst, kan de premie tot 750 euro bedragen..

In het geval van een collectieve arbeidsovereenkomst op ondernemingsvlak, voegt men een verantwoording toe dat men een onderneming is waar tijdens de crisis goede resultaten zijn behaald.

Het totale bedrag van de door de werkgever toegekende consumptiecheques (door ondernemings-cao of individuele overeenkomst) mag niet meer bedragen dan 750 euro per werknemer.

1.3. Sanctie

Alle consumptiecheques (koopkrachtpremie) die worden toegekend zonder dat alle voornoemde voorwaarden zijn vervuld, worden als loon beschouwd voor de toepassing van de reglementering inzake sociale zekerheidsbijdragen en de inkomstenbelasting.

1.4. Zelfstandige bedrijfsleiders

Zelfstandige bedrijfsleiders (zonder arbeidsovereenkomst) vallen buiten het toepassingsgebied van de maatregel. Consumptiecheques die hen worden toegekend zijn dus niet vrijgesteld.

2. Vorm van de consumptiecheque (koopkrachtpremie)

Hij wordt noodzakelijkerwijs in papieren vorm of in elektronische vorm uitgegeven.

Elektronische consumptiecheques moeten daarenboven voldoen aan bijkomende voorwaarden om niet als loon beschouwd te worden:

• het totale bedrag moet op de loonbrief worden vermeld;
• alvorens de elektronische consumptiecheques te kunnen gebruiken, moet de werknemer kennis kunnen nemen van het saldo, alsook van de geldigheidsduur van de consumptiecheques die hem werden geleverd en die nog niet gebruikt zijn;
• er wordt voor elektronische consumptiecheques gekozen bij collectieve of individuele overeenkomst;
• de elektronische consumptiecheques kunnen slechts door een erkend uitgever worden verstrekt. Als die uitgever zijn erkenning verliest of failliet gaat, blijven de consumptiecheques geldig tot hun vervaldatum;
• het gebruik van de elektronische consumptiecheques mag geen kosten meebrengen voor de werknemer behalve in geval van verlies of diefstal (tegen de voorwaarden die moeten bepaald worden in een collectieve arbeidsovereenkomst of in het arbeidsreglement; maar zelfs in dat geval mogen de kosten niet hoger zijn dan de nominale waarde van een maaltijdcheque of dan 5 EUR als er geen maaltijdcheques zijn).

3. Berekeningsregels

De wettelijke bepalingen betreffende de consumptiecheque (koopkrachtpremie) maken geen melding op dit vlak (deeltijds werk, schorsingsperiodes, in- en uitdiensttreding, enz.).

Onder voorbehoud dat voormelde vrijstellingsvoorwaarden nageleefd worden, geniet de werkgever bijgevolg vrijheid om de regels desgewenst vast te leggen.  Er moet dus gekeken worden naar de bepalingen voorzien door de sector of de onderneming.

4. En nu ?

Ook al kan de premie reeds officieel worden toegekend (vanaf 1 juni 2023), moet toch nog worden gewacht op het resultaat van de sectorale onderhandelingen.

Deze onderhandelingen starten weldra. Het is bijgevolg aanbevolen te wachten om te zien wat op sectorvlak wordt beslist. Het is immers mogelijk dat uw sector een collectieve arbeidsovereenkomst inzake de toekenning van deze coronapremie sluit.

Als u niet wenst te wachten, raden we u aan in uw ondernemings-cao of uw individuele overeenkomst te vermelden dat de toekenning van consumptiecheques (koopkrachtpremie) op ondernemingsvlak een ‘voorschot’ is op wat ter zake eventueel op sectorvlak wordt bepaald.

Bronnen: Koninklijk besluit van 23 april 2023 betreffende de koopkrachtpremie, BS 28 april 2023. Wet van 24 mei 2023 houdende maatregelen inzake het loonoverleg voor de periode 2023-2024, BS 31 mei 2023.