Geleidelijke opheffing van de lockdown: kan uw werknemer weigeren om te komen werken?


100223

De regering kondigde aan dat de lockdown geleidelijk zal worden opgeheven. Uw werknemers zullen dus het werk hervatten. Sommige medewerkers weigeren evenwel het werk te hervatten. Wat kunt u doen?

Sinds 18 maart is telewerk de norm geworden. De regering besliste evenwel dat de lockdown vanaf 4 mei 2020 geleidelijk wordt opgeheven. Meer dan ooit moeten economie en gezondheid worden gecombineerd.

Als u uw activiteit terug opstart, wordt u misschien geconfronteerd met de weigering van sommige werknemers om te komen werken. Hoe in dergelijke omstandigheden reageren? We geven u hierna een antwoord op deze vraag.

Kan uw werknemer weigeren om te komen werken uit vrees voor besmetting?

Nee.

Een werknemer is verplicht zich op het werk aan te bieden om het overeengekomen werk uit te voeren. Als hij niet komt opdagen en geen medisch attest bezorgt, is hij ongerechtvaardigd afwezig en wordt hij niet betaald. Als hij ziek is en een medisch attent bezorgt dat zijn arbeidsongeschiktheid bevestigt, dan krijgt hij gewaarborgd loon. Deze principes blijven van toepassing in de huidige context van de afbouw van de lockdown en de hervatting van de activiteit.

We benadrukken evenwel het belang van duidelijke informatie aan de werknemers over de maatregelen die in de onderneming werden geïmplementeerd om de gezondheidsrisico’s met betrekking tot het coronavirus zo veel mogelijk te beperken. Op die manier worden uw werknemers gerustgesteld en zijn ze niet bevreesd om te komen werken. Bovendien kan het ook nuttig zijn om een beroep te doen op de actieve deelname van uw werknemers. Gezien het veranderende karakter van de situatie kan het feit dat de werknemers bij de aanpassing en verbetering van de veiligheidsmaatregelen worden betrokken, leiden tot een grotere instemming ermee en een betere aanpassing aan de realiteit op het terrein.

Als uw werknemer ondanks deze informatie en het nemen van gepaste maatregelen weigert zich op het werk aan te bieden, wordt hij als ongerechtvaardigd afwezig beschouwd en kan hij geen aanspraak maken op de betaling van zijn loon.

Quid een recht tot werkweigering?

Als werkgever bent u verantwoordelijk voor het welzijnsbeleid van de onderneming. U bent er dan ook toe gehouden de nodige maatregelen te nemen om het risico op besmetting door het coronavirus zo veel mogelijk te beperken voor de werknemers.

Bovendien voorziet de codex over het welzijn op het werk in een informatieplicht van de werkgever inzake de te volgen procedures in geval van ernstig en onmiddellijk gevaar. Met andere woorden: er moeten instructies worden meegedeeld aan de werknemers zodat ze zich in veiligheid kunnen stellen bij ernstig en onmiddellijk gevaar.

In dit kader moet op ondernemingsvlak bijgevolg worden geanticipeerd op dit soort situaties van ernstig en onmiddellijk gevaar en moet er meteen een antwoord op worden gegeven zodat de werknemers voorbereid zijn. Het gaat er bijvoorbeeld om te bepalen wie moet worden geïnformeerd (bv. hiërarchische meerdere), wat de werknemer moet doen (bv. toewijzing van een andere werkpost), …

Als dergelijke informatie werd verstrekt en als de nodige maatregelen werden genomen om het risico op besmetting zo veel mogelijk te beperken, dan kunnen uw werknemers geen beroep doen op een recht tot werkweigering.

Deze bepaling van de codex over het welzijn op het werk heeft tot doel werknemers de mogelijkheid te bieden zich te beschermen, maar ook de werkgever te informeren over risicosituaties die hij zelf niet beoogde. Het gaat er dus om voorrang te geven aan een interne dialoog tussen werkgever en werknemer. Als u niet reageert, kunnen de werknemers hun ongerustheid meedelen aan de leden van het CPBW, de vakbondsafvaardiging of het Toezicht op het welzijn op het werk. Pas in laatste instantie, als ze zich in een situatie van ernstig en onmiddellijk gevaar bevinden en niets wordt ondernomen om hieraan te verhelpen, kunnen de werknemers het werk weigeren en hun werkpost verlaten.

Meer informatie over de impact van het coronavirus op uw onderneming kunt in onze Dossier Coronavirus Covid-19 terugvinden.