Coronavirus: hoe omgaan met geplande vakantiedagen?

article image
99847

 

De paasvakantie begint. Wellicht hadden uw werknemers verlofdagen gepland. Gezien de omstandigheden willen ze deze dagen misschien uitstellen en komt u dat niet goed uit.  Daarentegen is het ook mogelijk dat u wenst dat ze hun verlof uitstellen om de afwezigheid van andere medewerkers op te vangen. Hoe te werk gaan?

Verlofdagen kunnen op verschillende manieren worden vastgelegd:

  • bij individueel akkoord met de werknemers;
  • door sluiting van de onderneming die hetzij op niveau van het paritair comité hetzij op ondernemingsvlak wordt vastgelegd.

Individuele akkoorden

Als de vakantiedatums niet collectief worden vastgelegd, dan wordt de vakantieperiode in principe in onderling akkoord met elke werknemer vastgelegd. Dit houdt in dat de werknemer vooraf uw akkoord moet hebben over de vastlegging van de vakantiedagen. Dit impliceert ook dat u de vakantie niet eenzijdig kunt vastleggen. Het akkoord van uw werknemer is vereist.

In de huidige context kunnen verschillende vragen rijzen.

1. Kan uw werknemer de geplande verlofdagen voor de paasvakantie uitstellen?

Aangezien de wintersportcentra gesloten zijn, wenst uw werknemer zijn geplande verlofdagen niet meer op te nemen en geeft hij er de voorkeur aan ze te verschuiven naar een latere periode.

Uw werknemer kan zijn verlofdagen niet eenzijdig uitstellen aangezien de vakantieperiode in onderling akkoord moet worden vastgelegd. Er was een akkoord over de vastlegging van een week verlof tijdens de paasvakantie. Uw akkoord is bijgevolg nodig om terug te komen op deze vastgelegde vakantie.

2. Kunt u uw werknemers verplichten om hun gepland verlof uit te stellen?

Vele werknemers zijn afwezig terwijl uw activiteit op volle toeren draait. U vreest dat uw onderneming niet opgewassen is tegen de werklast als andere werknemers de verlofdagen opnemen die ze al hebben gepland. U wenst hen dus te verplichten om deze verlofdagen uit te stellen tot een latere periode.

U kunt uw werknemers helaas niet verplichten om hun verlofdagen uit te stellen aangezien de vakantieperiode in onderling akkoord moet worden vastgelegd. Het akkoord van de betrokken werknemers is dan ook nodig om de vakantie te annuleren.

3. Kunt u uw werknemers verplichten om verlofdagen op te nemen?

De activiteit in uw onderneming daalt.  U wenst uw werknemers te verplichten enkele vakantiedagen op te nemen tijdens de paasvakantie.

U kunt de datums waarop ze verlof moeten nemen niet opleggen aan uw werknemers. Dit moet noodzakelijkerwijs resulteren uit individuele akkoorden met uw werknemers.

4. Kunnen werknemers die tijdelijk werkloos zijn wegens overmacht hun geplande verlofdagen voor de paasvakantie uitstellen?

Volgens de RVA is tijdelijke werkloosheid niet mogelijk voor geplande vakantiedagen. Met andere woorden: uw werknemers die tijdelijk werkloos zijn, kunnen de verlofdagen die ze hebben gepland niet uitstellen zonder hun recht op uitkeringen voor tijdelijke werkloosheid te verliezen.
Daarentegen erkent de RVA dat werknemers niet kunnen worden verplicht om eerst hun verlof op te nemen alvorens tijdelijk werkloos te worden gesteld wegens overmacht, als er geen vakantieperiode was gepland voordat de werknemers tijdelijk werkloos werden gesteld.

Een algemene opmerking: er moet altijd naar het arbeidsreglement van de onderneming worden verwezen, dat in bijzondere regels inzake de vastlegging van verlof kan voorzien. Bovendien kan de arbeidsrechtbank zich in kort geding uitspreken in geval van een aanhoudend conflict over de vastlegging van verlof.

Collectieve sluiting

De vakantie kan ook collectief worden vastgelegd in de onderneming.  De werknemer is dan verplicht zijn vakantie op te nemen tijdens de vastgelegde datums.

In de huidige context kunnen verschillende vragen rijzen.

1. Kunt u de al voorziene periodes van collectieve sluiting eenzijdig wijzigen?

Dat hangt ervan af.

De collectieve vakantiedagen kunnen door het paritair comité worden bepaald. In principe werden ze dan uiterlijk op 31 december 2019 meegedeeld aan de FOD Werkgelegenheid. Over het algemeen gaat het hier slechts over aanbevelingen die niet verplicht moeten worden gevolgd door de onderneming. Een analyse van de sectorale bepalingen is dan ook nodig.

Als de collectieve sluiting op ondernemingsvlak werd bepaald, dan moest een bijzondere procedure worden nageleefd. De vastlegging van de collectieve vakantiedagen vloeit voort uit een beslissing van de ondernemingsraad of, bij ontstentenis hiervan, een akkoord met de vakbondsafvaardiging of, bij ontstentenis hiervan, een akkoord met alle werknemers. Als u de collectieve sluitingsperiode wenst te wijzigen, moet u in dat geval dezelfde procedure volgen.

2. Kunt u eenzijdig een periode van collectieve sluiting invoeren?

Nee.

Als het paritair comité vóór 31 december 2019 geen beslissing over de vastlegging van een collectieve sluiting aan de FOD Sociale Zekerheid meedeelde, kunnen de datums van collectieve sluiting op ondernemingsvlak worden bepaald.

U kunt de collectieve vakantiedagen echter niet eenzijdig vastleggen. De werknemers moeten ermee instemmen. Hiertoe werd voorzien in een specifieke procedure. De vastlegging van de collectieve vakantiedagen moet voortvloeien uit een beslissing van de ondernemingsraad, of bij ontstentenis hiervan, een akkoord met de vakbondsafvaardiging of, bij ontstentenis hiervan, een akkoord met alle werknemers. De collectieve sluitingsdata moeten bovendien worden opgenomen in het arbeidsreglement. De werkgever die voor de eerste maal een collectieve sluiting in zijn onderneming instelt, moet de procedure inzake wijziging van het arbeidsreglement naleven.

Hoewel de reglementering betreffende de jaarlijkse vakantie geen uiterste datum bepaalt voor de vastlegging van de collectieve sluitingsdagen op ondernemingsvlak, neemt dat niet weg dat u er belang bij hebt om dit alsnog op korte termijn in te voeren’. Uw werknemers zijn hun verlofdagen immers misschien beginnen uitputten sinds 1 januari …  

Meer informatie hierover vindt u in ons artikel « Vergeet niet om uw collectieve sluitingsdagen voor 2020 vast te leggen! ».