Arbeidsdeal : recht op deconnectie

Werkgevers moeten afspraken maken op ondernemingsniveau zodat werknemers buiten de werkuren niet bereikbaar zijn voor het werk.

De wet houdende diverse arbeidsbepalingen van 3 oktober 2022 is verschenen in het BS van 10 november 2022. Deze wet moet de maatregelen uitvoeren waartoe de regering heeft beslist in het kader van de arbeidsdeal.

Een van die maatregelen is het recht op deconnectie.

1. Betrokken werkgevers

Werkgevers die 20 of meer werknemers tewerkstellen moeten afspraken maken over het recht van werknemers op deconnectie als zij niet moeten werken en de modaliteiten om dit te bereiken zoals het gebruik van communicatiemiddelen zoals telefoons, sms en mails tijdens én vooral buiten de werkuren van de werknemer.

De maatregel bepaalt niet hoe moet geteld worden om te bepalen of er 20 werknemers worden tewerkgesteld. Bijgevolg is de telling een momentopname, geen gemiddelde, en moet er in "hoofden" geteld worden en niet in voltijdse equivalenten.

2. Doel

De bedoeling van deze maatregel is om ervoor te zorgen dat de werknemer zich buiten de uurroosters kan gaan focussen op privé- en familiaal leven. Het kan dus gaan over richtlijnen omtrent het niet beantwoorden van mails of telefoons buiten de werkuren. Er kunnen ook vormingen en sensibiliseringscampagnes worden opgezet voor werknemers en leidinggevenden om hen vertrouwd te maken met het belang van de deconnectie en de risico's van een overdreven connectiviteit.

Deze afspraken moeten gemaakt worden uiterlijk op 1 januari 2023.

In overleg met de Minister, zal de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg voor de gevraagde formaliteiten in de praktijk een uitstel van drie maanden toepassen. Deze afspraken moeten dus uiterlijk op 1 april 2023 gemaakt worden.

3. Hoe ?

Er moet een ondernemingscao gesloten worden, neer te leggen op de griffie van de Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen van de FOD WASO, die tenminste vermeldt wat volgt:

• de praktische modaliteiten voor de toepassing door de werknemer van diens recht om niet bereikbaar te zijn buiten zijn uurroosters;
• de richtlijnen voor een dusdanig gebruik van de digitale hulpmiddelen dat de rusttijden, verlof, privéleven en familieleven van de werknemer gewaarborgd blijven;
• vorming- en sensibiliseringsacties voor werknemers en leidinggevenden met betrekking tot het verstandig gebruik van digitale hulpmiddelen en de risico’s die verbonden zijn aan overmatige connectie.

Indien geen ondernemingscao kan gesloten worden dan moet het arbeidsreglement gewijzigd worden en minstens deze bepalingen vermelden. De werkgever moet een kopie hiervan aan de ambtenaar TSW overmaken.

Wanneer een cao wordt gesloten in de sector waartoe de werkgever behoort (zie in de sectorale informatie van uw paritair comité onder Hfdst. 66) of in de NAR en deze cao bevat de voornoemde bepalingen dan vervalt de verplichting om op ondernemingsniveau hieromtrent een cao af te sluiten of bepalingen hieromtrent op te nemen in het arbeidsreglement.

4. Inwerkingtreding

Deze maatregel zal in werking treden de 10^de dag volgend op de dag van publicatie ervan in het Belgisch Staatsblad, dus 20 november 2022.