Bijkomend supplement van 5 euro in geval van tijdelijke werkloosheid vanaf 2024: verduidelijkingen van de FOD WASO

Van  DE BOECK Ilona - Legal advisor Sr. , op 15 Januari 2024

Werkgevers zullen vanaf 1 januari 2024 aan de werknemers die ze in tijdelijke werkloosheid (met uitzondering van overmacht) plaatsen voor elke door de werkloosheid vergoede dag een bijkomend supplement van 5 euro moeten betalen.

---

Vanaf 1 januari 2024 worden de uitkering ingeval van tijdelijke werkloosheid (met uitzondering van overmacht) niet langer berekend op 65 % maar wel op 60 % van het (begrensd) loon. De regering heeft voorzien dat deze daling gedeeltelijk zal gecompenseerd worden doordat de betrokken werknemer een bijkomend supplement bovenop de tijdelijke werkloosheidsuitkering ontvangt. Dit supplement zal betaald worden door ofwel zijn werkgever ofwel het fonds voor bestaanszekerheid wanneer dit op sectoraal niveau zou worden voorzien door een algemeen verbindend verklaarde cao.

Het KB dat moet voorzien in een daling van de tijdelijke werkloosheidsuitkeringen vanaf 2024 werd intussen gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 22 december 2023.

Toepassingsgebied

Zowel arbeiders als bedienden hebben recht op het bijkomend supplement dat moet worden betaald voor alle vormen van tijdelijke werkloosheid met uitzondering van (medische) overmacht.

Dit betekent dat het supplement niet alleen voor de klassieke vormen van tijdelijke werkloosheid moet betaald worden (economische redenen, technische stoornis en weerverlet) maar bijvoorbeeld ook in geval van collectieve sluiting wegens jaarlijkse vakantie of inhaalrust.

Bedrag van het supplement

Het supplement bedraagt 5 euro. Het bedrag van het supplement is gekoppeld aan de spilindex geldend op 1 januari 2024 en het verhoogt volgens het indexcijfer van de consumptieprijzen.

Ook voor deeltijdse werknemers bedraagt het supplement 5 euro. 

Recht op betaling

Werknemers waarvan het maandloon niet hoger is dan 4000 euro

Het supplement moet betaald worden voor elke dag waarvoor een uitkering tijdelijke werkloosheid wordt betaald.

Werknemers waarvan het maandloon hoger is dan 4000 euro

Het supplement moet betaald worden voor elke dag waarvoor een uitkering tijdelijke werkloosheid wordt betaald én dit maar pas vanaf de 27ste dag tijdelijke werkloosheid bij dezelfde werkgever in het kalenderjaar. Met de dagen tijdelijke werkloosheid overmacht wordt geen rekening gehouden. Voor de eerste 26 dagen tijdelijke werkloosheid bij dezelfde werkgever in het kalenderjaar moet dus geen supplement betaald worden.

Loongrens van 4000 euro

Het bedrag van 4.000 € zal jaarlijks en voor de eerste maal vanaf 2025 aangepast worden zoals de loongrenzen vermeld in de wet op de arbeidsovereenkomsten.  

Voor elke dag gedekt door een tijdelijke werkloosheidsuitkering

Het supplement van 5 euro moet worden toegekend “voor elke dag gedekt door een werkloosheidsuitkering”.

Werknemers krijgen dus alleen een supplement voor de dagen waarop ze een werkloosheidsuitkering ontvangen, dat wil zeggen maximaal 6 dagen per week.

Het aantal dagen gedekt door een uitkering is steeds uitgedrukt in het 6-dagenstelsel. Dit betekent dat het aantal dagen/uren tijdelijke werkloosheid die een werknemer in een bepaalde maand telt, moet omgerekend worden. Deze omrekening gebeurt aan de hand van de volgende formules:

• Voor een voltijdse werknemer of daarmee gelijkgestelde werknemer en voor deeltijdse werknemers met behoud van rechten zonder inkomstengarantie-uitkering:
  • Aantal daguitkeringen = (Px6) / Q, waarbij:
    • P = het aantal uren tijdelijke werkloosheid in de maand
    • Q = het aantal arbeidsuren per week dat de werknemer verricht in de onderneming
• Voor een deeltijdse werknemer met behoud van rechten met inkomstengarantie-uitkering:
  • Aantal daguitkeringen = (Px6) / S, waarbij:
    • P = het aantal uren tijdelijke werkloosheid in de maand
    • S = het aantal arbeidsuren per week verricht door een voltijds in dezelfde functie en in dezelfde onderneming tewerkgestelde werknemer

Afrondingsregels voor deze twee situaties: 

Wanneer de decimale breuk van het bekomen resultaat minder dan 0,25 bedraagt, wordt het resultaat naar de lagere eenheid afgerond; wanneer die breuk gelijk is aan of meer bedraagt dan 0,25 zonder 0,75 te bereiken, wordt het resultaat naar 0,50 afgerond; wanneer die breuk gelijk is aan of meer bedraagt dan 0,75, wordt het resultaat naar de hogere eenheid afgerond.
Voorbeeld: voor een voltijdse werknemer met 2 dagen tijdelijke werkloosheid van 8 uur in een 40-urenregeling: (16x6) /40 = 2,4 of 2,5 daguitkeringen. 

• Voor een vrijwillig deeltijdse werknemer:
  • Aantal halve daguitkeringen = (Px12) /S, waarbij:
    • P = het aantal uren tijdelijke werkloosheid in de maand
    • S = het aantal arbeidsuren per week verricht door een voltijds in dezelfde functie en in dezelfde onderneming tewerkgestelde werknemer

Afrondingsregel: 

De decimale breuk van het bekomen resultaat wordt hetzij naar de hogere, hetzij naar de lagere eenheid afgerond, naargelang zij al dan niet 0,50 bereikt.

Verplichting tot betaling  

De werkgever is ertoe gehouden het supplement van 5 euro te betalen, tenzij de betaling ervan door een door de Koning algemeen verbindend verklaarde collectieve arbeidsovereenkomst ten laste wordt gelegd van een Fonds voor Bestaanszekerheid.

Karakter van “bijkomend” supplement

Zoals hierboven reeds vermeld, zal het bedrag van de tijdelijke werkloosheidsuitkeringen dalen vanaf 2024. Aangezien het nieuwe supplement van 5 euro deze daling moet compenseren, zal dit supplement dus moeten betaald worden bovenop bestaande supplementen die reeds voorzien zijn bij wet, CAO of andere bestaande afspraken in ondernemingen.

Dit betekent dus dat:

• dit supplement zal moeten betaald worden bovenop de wettelijke minimale toeslag van 2 euro voor arbeiders in geval van tijdelijke werkloosheid wegens technische stoornis, slecht weer en economische redenen;
• dit supplement zal moeten betaald worden bovenop de wettelijke minimale toeslag van 5 euro (of 6,36 euro vanaf 1/1/2024 indien de werkgever gebruik maakt van de aanvullende cao 172 van de NAR) in geval van economische werkloosheid voor bedienden;
• wanneer een sectorale cao reeds een hoger supplement toekent aan arbeiders en/of bedienden dan de wettelijk voorziene minimale toeslagen voor arbeiders en bedienden in geval van tijdelijke werkloosheid, het nieuwe supplement nog bovenop de sectorale toeslag zal moeten betaald worden.

Uitzondering

De werkgever moet het supplement niet betalen indien een collectieve arbeidsovereenkomst de werkgever verplicht:

• om de werknemer, in geval van tijdelijke werkloosheid, de betaling van een percentage van zijn loon te waarborgen
• en alleen voor zover dit percentage de werknemer een bedrag waarborgt dat ten minste gelijkwaardig is aan het bedrag waarop hij recht zou hebben mocht hij wel recht hebben op het supplement van 5 euro.

Aangezien de tijdelijke werkloosheidsuitkeringen vanaf 1 januari 2024 zullen worden berekend op 60 % in plaats van 65 % van het (begrensd) loon, zal de werkgever worden vrijgesteld van de verplichting tot betaling van het supplement van 5 euro indien de werknemer onder de toepassing valt van een cao die hem het behoud van een percentage van het vroegere loon garandeert.

Met betrekking tot deze uitzondering werd wel de vraag gesteld of werkgevers die het nettoloon van hun werknemers volledig of gedeeltelijk (bvb. 80 of 90%) waarborgen in geval van tijdelijke werkloosheid, dit supplement nog moeten betalen, ook al is dit niet via cao geregeld.

De FOD WASO heeft bevestigd dat de vrijstelling ook geldt wanneer eenzelfde waarborg door de werkgever wordt toegekend op basis van een andere rechtsbron, zoals bv. het arbeidsreglement of de individuele arbeidsovereenkomst, doch uiteraard onder dezelfde voorwaarden als hierboven beschreven (d.w.z. de werkgever garandeert de werknemer het behoud van een percentage van het gederfde loon dat hoger ligt dan het percentage van de tijdelijke werkloosheidsuitkering, en voor zover bovendien het bedrag dat de werkgever verschuldigd is minstens gelijkwaardig is aan het bedrag dat de werknemer zou ontvangen indien hij de toeslag had gekregen).

Datum van inwerkingtreding

Het bijkomend supplement van 5 euro geldt voor elke dag gedekt door een tijdelijke werkloosheidsuitkering vanaf 1 januari 2024.

 

Bronnen:

• Wet van 5 november 2023 houdende diverse arbeidsbepalingen, B.S. van 23 november 2023.
• Programmawet van 22 december 2023, B.S. van 29 december 2023.
• Nieuw artikel 29 van de wet betreffende de arbeidsovereenkomsten van 3 juli 1978.
• Brief FOD WASO van 8 januari 2024.