Coronavirus : einde sterk aanbevolen telewerk in Vlaanderen en Wallonië

Van 

Vanaf 1 september wordt telewerk niet meer aanbevolen in Vlaanderen en Wallonië, maar blijft het dit wel in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.


Als uw onderneming tot dan toe is blijven telewerken, hoe gaat u er dan mee stoppen? Wat moet u doen als een werknemer weigert terug te keren naar de werkplek? Wat zijn uw verplichtingen inzake welzijn?  

We geven u hierna een antwoord op deze vragen.

1. Kunt u telewerk stopzetten dat wegens de gezondheidscrisis werd ingevoerd?

Tijdens de gezondheidscrisis hebben vele ondernemingen telewerk moeten invoeren omdat dit door de overheid werd verplicht of sterk werd aanbevolen. Dit type telewerk waarvoor cao nr. 149 een kader vastlegt, verschilt van de twee vroegere vormen van telewerk (structureel telewerk en occasioneel telewerk).

Kunt u telewerk stopzetten dat wegens de gezondheidscrisis werd ingevoerd? Het antwoord op deze vraag hangt zowel af van het gewest waar uw onderneming is gevestigd als van de vorm van telewerken die u toepast.  

  • In Vlaanderen en Wallonië

In deze twee gewesten moet telewerk georganiseerd op basis van cao nr. 49 niet meer worden behouden aangezien het niet meer wordt aanbevolen. De werknemers moeten in principe het werk hervatten zoals het was voor de invoering van verplicht of aanbevolen telewerk. Als u telewerk volledig of gedeeltelijk wenst te behouden, dan moet u dit doen in het kader van structureel telewerk en met elke werknemer een individuele overeenkomst afsluiten (zie ons artikel ter zake).

  • In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is de toestand anders.
Als u telewerk toepast omdat de overheid dit aanbeveelt en in die zin individuele overeenkomsten met uw werknemers hebt afgesloten, kunt u dit in principe niet stopzetten zolang de aanbeveling in Brussel geldt, tenzij u de afgesloten overeenkomsten opnieuw onderhandelt en bijvoorbeeld omzet naar structureel telewerk. Zie ons artikel ter zake.

  • Type telewerk

Als uw werknemers al structureel telewerk verrichtten, heeft de stopzetting van aanbevolen telewerk geen impact. Uw werknemers blijven uiteraard telewerken overeenkomstig de individuele overeenkomsten die u met hen afsloot.

  • Wat zijn de formaliteiten voor de stopzetting van telewerk?

Er zijn geen formaliteiten om uw werknemers terug te roepen. Werkgevers die een einde wensen te stellen aan de telewerkregeling die in het kader van de gezondheidscrisis werd ingevoerd, raden we aan de werknemers hiervan duidelijk en voldoende op voorhand in kennis te stellen. Hierdoor worden moeilijke situaties vermeden.

2. Weigering om te komen werken

Kan een werknemer weigeren om terug te keren naar de werkplek?
Nee. De werknemer is verplicht zich op zijn werkplek aan te bieden om het overeengekomen werk uit te voeren. Als hij zich niet aanbiedt en geen medisch attest indient, is zijn afwezigheid ongerechtvaardigd en wordt hij niet betaald. Als hij ziek is en een medisch attest als bewijs van zijn arbeidsongeschiktheid indient, krijgt hij gewaarborgd loon. Deze principes blijven van toepassing in de huidige context van de opheffing van de lockdown en de hervatting van de activiteiten. Een medisch attest waarin alleen wordt verklaard dat de werknemer niet kan terugkeren naar de werkplek is geen bewijs van arbeidsongeschiktheid en geeft dus geen recht op gewaarborgd loon.

3. Wat zijn de verplichtingen inzake veiligheid en welzijn in het kader van de terugkeer naar de werkplek?

Als werkgever bent u verantwoordelijk voor het welzijnsbeleid in de onderneming. U moet dan ook de nodige maatregelen nemen om het risico op besmetting met het coronavirus voor uw werknemers maximaal te beperken. U moet tijdig gepaste preventiemaatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de regels inzake social distancing worden nageleefd en een maximaal beschermingsniveau wordt geboden. Deze maatregelen worden bepaald in de 'Generieke gids om de verspreiding van COVID-19 op het werk tegen te gaan' die via deze link beschikbaar is. U kunt ook een beroep doen op uw dienst voor preventie en bescherming op het werk die u bij deze stappen kan begeleiden. Ten slotte raden we u aan de werknemers op de hoogte te brengen van de maatregelen die in de onderneming worden aangewend, dit om hen gerust te stellen.

4. Kan de gezondheidstoestand of  vaccinatie van de werknemer een voorwaarde zijn voor terugkeer naar de werkplek?

Wij herinneren eraan dat de gezondheidstoestand een gegeven is dat tot het privéleven van de werknemer behoort en als zodanig beschermd is. De werkgever kan de werknemer dus niet vragen of hij gevaccineerd is en of hij niet met het coronavirus besmet is. Hij kan hem ook niet aan een coronatest onderwerpen. We verwijzen u hiervoor naar een eerder artikel waarin deze kwesties worden besproken.