Coronavirus: einde van de noodsituatie in het kader van de Generieke Gids

Van 

Tijdens de coronacrisis hebben de sociale partners samen met de bevoegde instanties een generieke gids uitgewerkt die er op gericht is om bedrijven maatregelen te helpen treffen met oog op het verzekeren van een veilige werkomgeving. Zo brachten de sociale partners samen met de bevoegde instanties de eerste versie uit op 23 april 2020. Er volgden in totaal 7 wijzigingen van deze gids doorheen de gehele coronaperiode. Voornoemde gids is sinds 11 mei 2022 niet meer van kracht.


1. Context 

In het licht van de strijd tegen het coronavirus, golden tijdelijk bijzondere preventiemaatregelen die werkgevers in hun ondernemingen moesten doen naleven. Deze werden opgenomen in een 'Generieke Gids om veilig tijdens een epidemie of een pandemie te werken', die sinds 11 mei jl. niet meer van toepassing is en aanvankelijk dus een tijdelijk karakter had.

Desondanks heeft de regering een mechanisme willen voorzien voor het geval we in de toekomst nogmaals met een pandemie of epidemie in aanraking komen. Zo kregen de genoemde bijzondere preventiemaatregelen een duurzame verankering in de Codex over het welzijn op het werk. Het drijvende idee hierachter bestaat erin gerichter en soepeler te kunnen reageren om bij een epidemie of pandemie zoals het coronavirus (gedeeltelijke) sluitingen van ondernemingen tegen te gaan.

Sectoren kunnen daarnaast de Generieke Gids aanvullen met sectorspecifieke maatregelen. Klik hier voor een overzicht van deze sectoren.  

1.1 Bijzondere preventiemaatregelen

De bijzondere preventiemaatregelen zijn veiligheids- en gezondheidsmaatregelen, waaronder:

  • algemene maatregelen inzake informatie, instructies, sensibilisering, ventilatie, telewerk;
  • maatregelen rond verplaatsingen van en naar de onderneming en dienstverplaatsingen;
  • maatregelen rond contact met derden;
  • maatregelen rond circulatie in de onderneming

1.2 Indeling in drie fases

De toepasselijkheid van de bijzondere preventiemaatregelen hangt af van de ernst van de epidemie of van de pandemie in de onderneming en in de samenleving. Ze worden om die reden in 3 fases ingedeeld:

  • 1° de waakzaamheidsfase (fase 1): de maatregelen in deze fase hebben de beheersing van het verspreidingsrisico tot doel. Deze fase omvat het basisniveau van bescherming.
  • 2° de interventiefase (fase 2): deze is van kracht wanneer de onderneming een (dreigende) uitbraak onder controle moet krijgen. Deze fase kan op verschillende niveaus geactiveerd worden: in de onderneming (na advies van de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer), in alle ondernemingen van de sector of op beslissing van de bevoegde overheid in bepaalde ondernemingen of bepaalde activiteiten.
  • 3° de kritische fase (fase 3): de kritische fase is erop gericht de (wijdverspreide) epidemie of pandemie in te dijken en een lockdown of sluiting van de onderneming te voorkomen. Ook deze fase kan op de verschillende niveaus vermeld bij 2° in werking worden gesteld.

2. Huidige situatie

Op 11 mei 2022 eindigde de “nazorgfase” als onderdeel van de waakzaamheidsfase. Deze fase treedt automatisch in werking 2 maanden na het einde van de epidemische noodsituatie en betekent dus ook het einde van de waakzaamheidsfase. Ze heeft tot doel de ondernemingen toe te laten om zich voor te bereiden op de terugkeer naar de toepassing van de gebruikelijke maatregelen inzake welzijn. Het hierboven beschreven mechanisme in fases blijft evenwel van toepassing aangezien dit werd opgenomen in de Codex over het welzijn op het werk.

 

Bronnen

Koninklijk Besluit van 21 februari 2022 betreffende de bijzondere preventiemaatregelen op het werk in geval van een epidemie of pandemie, B.S. 10 maart 2022.

GENERIEKE GIDS en sectorgidsen: veilig aan het werk tijdens de coronacrisis - Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (belgie.be)

Codex over het welzijn op het werk - Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (belgie.be)