De regering heeft het niveau van terreurdreiging in Brussel op 4 gebracht. Hierdoor kunnen sommige mensen niet op tijd op het werk geraken of gewoonweg niet tewerkgesteld worden. In sommige gevallen zal er geen loon moeten betaald worden.
Naar aanleiding van bijkomende info die wij van de RVA mochten ontvangen, werd het artikel van 23.11.2015 inzake de gevolgen van de terreurdreiging aangepast...
Momenteel is in het volledige Brussels Hoofdstedelijk Gewest het hoogste veiligheidsniveau 4 van kracht. De scholen zijn gesloten, net als winkels, markten, sportvoorzieningen en ontspanningsruimtes. Er is ook hinder bij het openbaar vervoer. Metro en metrostations zijn gesloten. Bussen en trams op het bovengrondse net rijden in principe wel maar toch wordt er heel wat hinder gemeld. Ook de treinen rijden maar stoppen niet in bepaalde Brusselse stations. Als gevolg van deze maatregelen hebben verschillende werkgevers aan hun personeel gevraagd om niet te komen werken of thuis te werken. Omgekeerd hebben ook werknemers aan hun werkgever gevraagd om niet te komen werken of thuis te werken als gevolg van de terreurdreiging. Of deze werknemers recht hebben op loon, hangt af van het feit of zij effectief hebben gewerkt en zo niet, of er sprake is van overmacht.
1. De onderneming heeft beslist om te sluiten
1.1 De onderneming werd verplicht om te sluiten
Werd de onderneming verplicht om te sluiten, dan is er sprake van overmacht. Overmacht veronderstelt een plotse, onvoorzienbare gebeurtenis, onafhankelijk van de wil van de partijen, die de uitvoering van de arbeidsovereenkomst tijdelijk volledig onmogelijk maakt. In dergelijk geval hebben de werknemers geen recht op loon. Zij zullen in principe wel recht kunnen hebben op tijdelijke werkloosheidsuitkeringen vanwege de RVA. De RVA publiceerde daaromtrent het volgend bericht op zijn site:
“Ingevolge een beslissing van de regering is het veiligheidsniveau in het Brussels Gewest sinds de nacht van vrijdag 20/11/2015 of zaterdag 21/11 vastgesteld op 4, het hoogst mogelijke niveau. In de rest van het land geldt niveau 3.
Ook werd beslist dat het metronetwerk en de scholen in Brussel op maandag 23/11/2015 gesloten blijven, net zoals crèches, winkelcentra, markten en sportcentra. Ook in Vilvoorde blijven de scholen gesloten. In de loop van maandagnamiddag wordt het dreigingsgevaar opnieuw geëvalueerd.
Deze situatie kan, voornamelijk in het Brussels Gewest en in Vilvoorde, en eventueel ook indirect op andere plaatsen, tot gevolg hebben dat de uitvoering van de arbeidsovereenkomst niet mogelijk is wegens overmacht. Heeft de werkloosheid betrekking op alle arbeidsuren van de betreffende dag, dan kan de werknemer in principe recht hebben op uitkeringen "tijdelijke werkloosheid".
De werkgever die tijdelijke werkloosheid wegens overmacht inroept moet dit mededelen aan de directeur van het bevoegde werkloosheidsbureau, overeenkomstig de uitleg opgenomen in het infoblad E24 (www.rva.be> documentatie: infobladen).
Uitleg voor de werknemer is opgenomen in de infobladen T32, T45, T50, T66 en T77 (www.rva.be> documentatie: infobladen)”.
Aangezien ondertussen werd beslist om het veiligheidsnveau 4 in het Brusselse Gewest te handhaven tot 26/11/2015, mag ervan uitgegaan worden dat de ondernemingen die in deze regio verplicht werden te sluiten gedurende deze volledige periode, tot die datum gebruik kunnen maken van de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht.
1.2. De onderneming sluit op eigen initiatief
Heeft de Brusselse onderneming zelf de beslissing genomen om te sluiten op aanraden van de overheidsinstanties zonder daartoe verplicht te zijn, dan kan deze onderneming zich alsnog beroepen op de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht. De RVA-instanties mochten ons dit berichten.
2. De werknemers die niet komen werken
2.1. De werknemers die niet komen werken omwille van angst
In principe dienen deze werknemers hun contractuele verplichtingen te vervullen en dus te komen werken.
Anderzijds heeft de werkgever ook de verplichting om zijn personeel de nodige waarborgen te bieden op het vlak van veiligheid en gezondheid.
Bijgevolg is het aan te raden om, waar mogelijk, extra veiligheidsmaatregelen te voorzien en/of deze werknemers de mogelijkheid te bieden om thuis of elders te werken. Er kan ook in onderling akkoord worden afgesproken dat de werknemer verlof of inhaalrust opneemt.
2.2. De werknemers die niet komen werken omdat zij geen opvang voor hun kind(eren) hebben
Wegens de terreurdreiging werden de Brusselse scholen en crèches verschillende dagen gesloten, net als de Vilvoordse scholen. Heel wat werknemers werden bijgevolg geconfronteerd met een opvangprobleem voor hun kind(eren).
Deze werknemers kunnen, mits akkoord van hun werkgever, hiervoor een dag verlof of inhaalrust nemen of een dag onbetaald familiaal verlof. Ook thuiswerk is een optie.
Toch aanvaardt de RVA in dergelijk geval ook tijdelijke werkloosheid wegens overmacht indien uit een verklaring van de werknemer blijkt dat het kinderen betreft die het kleuter- of het lager of het bijzonder onderwijs volgen, en dat er geen alternatieven voorhanden waren.
2.3. De werknemers die niet komen werken wegens gebrek aan openbaar vervoer
Aangezien de terreurdreiging reeds in het weekend uitgebreid in de pers werd aangekondigd, kan er in principe geen sprake zijn van gewaarborgd dagloon. De werknemers werden dus geacht de nodige voorzorgen te nemen om alsnog op het werk te geraken.
Bovendien lag niet het volledige openbaar vervoer in Brussel lam. De metrostations waren gesloten maar bussen en trams op het bovengrondse net reden wel, net als de treinen in de stations Brussel-Noord, Brussel-Centraal en Brussel-Zuid.
Enkel wanneer de werknemer kan aantonen dat hij er werkelijk alles aan heeft gedaan om het werk te bereiken maar dit onmogelijk was, kan er sprake zijn van gewaarborgd dagloon.
2.4. De werknemers die te laat op het werk aankomen
Ook in het geval werknemers te laat komen, zal er in principe geen recht zijn op gewaarborgd dagloon.
De werknemer die aanspraak wil maken op gewaarborgd loon zal moeten aantonen dat hij alle redelijke inspanningen heeft geleverd om de werkplaats te bereiken maar dat hij deze ondanks al die inspanningen toch niet tijdig heeft kunnen bereiken.
3. De werknemers die op uitdrukkelijke vraag van hun werkgever thuis moeten blijven en de werknemers die prestaties leveren
De werknemers die niet moeten komen werken op uitdrukkelijke vraag van hun werkgever hebben recht op hun gewone loon, net zoals de werknemers die wel komen werken, op hun normale werkplaats, elders of thuis.