Waals Gewest: Publicatie van het uitvoeringsbesluit van de hervorming van de Waalse tewerkstellingsmaatregelen (APE).

Van 

Op 31 december 2021 werd het uitvoeringsbesluit gepubliceerd waarmee de hervorming van de tewerkstellingsmaatregelen van het Waals Gewest een feit is. Sinds 1 januari 2022 is de nieuwe, unieke subsidiëring in voege : een uitgelezen moment om enkele praktische modaliteiten op een rijtje te zetten.


In ons artikel van 29 juli 2021 bespraken we, naar aanleiding van de publicatie van het nieuwe decreet, wat de hervorming in grote lijnen beoogt. Ze is op twee pijlers gestoeld:

  • het behoud van de banen die in het kader van de APE-maatregelen werden gecreëerd dankzij de vernieuwde APE-subsidie, waarbij de twee luiken (APE-punten en vermindering van de werkgeversbijdragen voor de sociale zekerheid) omgevormd worden tot één jaarlijkse subsidie;
  • de creatie van nieuwe banen aanmoedigen via projectoproepen om invulling te geven aan de prioritaire maatschappelijke behoeften in het Waals Gewest.

Nu het uitvoeringsbesluit ook gepubliceerd werd, leek het ons nuttig om een aantal praktische bepalingen over het beheer van de nieuwe subsidie uit te diepen.

I. Behoud van de banen gecreëerd dankzij de APE-maatregelen 

Voor alle werkgevers die op 30 september 2021 een toekenningsbeslissing in het kader van de APE-maatregelen, Startbaanovereenkomsten (SBO's gesubsidieerd door het Waals Gewest) en Tewerkstelling van jongeren in de non-profitsector genoten, werden die steunmaatregelen per 1 januari omgezet in één jaarlijkse subsidie in het kader van de nieuwe maatregelen.

Voor meer details over de omzettingsmechanismen: zie ons artikel van 29 juli 2021.

1. Beheerplatform van de subsidie

Sinds 1 januari staat de toekenningsbeslissing van de APE-subsidie op een platform toegankelijk vanop de Forem-site – persoonlijke ruimte van de werkgever. Daar kan de subsidie ook centraal beheerd worden.

We bespreken in grote lijnen de gegevens op dit platform.

1.1 De toekenningsbeslissing van de subsidie

In de toekenningsbeslissing van de subsidie vind je de volgende zaken:

  • het bedrag van de aan de werkgever toegekende subsidie, dat vanaf 2023 jaarlijks per 1 januari zal worden geïndexeerd;

Opmerking: tussen 1 januari 2022 en 30 juni 2022 wordt een bijkomende subsidie toegekend voor activiteiten die verband houden met de gevolgen van de overstromingen van 14 en 15 juli 2021, die werkgevers uit een van de gemeenten opgenomen in bijlage 2 bij het besluit van 16 december 2021 hebben ondervonden. Op voorstel van het Forem neemt de minister een beslissing over de toekenning van deze subsidie onder de vorm van een wijzigingsbesluit.

  • het minimumaantal werknemers, in voltijdsequivalenten, voor wie de subsidie wordt verleend;
  • in voorkomend geval, het maximumaantal werknemers, berekend in voltijdsequivalenten, voor wie de subsidie wordt toegekend en dat tewerkgesteld mag worden in een vestigingseenheid buiten het Franse taalgebied;
  • het globale volume van de referentiewerkgelegenheid die de werkgever moet aanhouden: het betreft de som van het jaarlijks gemiddeld aantal werknemers dat tewerkgesteld werd door de werkgever in 2017, 2018 en 2019, berekend in voltijdsequivalenten en gedeeld door drie.

Het globale volume van de referentiewerkgelegenheid wordt berekend op basis van de gegevens waarover de RSZ beschikt, zoals vastgelegd op 30 september 2021, waarbij alle werknemers in rekening worden gebracht die de werkgever heeft aangegeven in de multifunctionele aangifte van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (DmfA). De berekening kan in bijzondere omstandigheden aangepast worden, meer bepaald wanneer de werkgever op 30 juni 2021 minder dan 12 maanden bestaat.

1.2. De lijst van de werknemers voor wie de subsidie wordt verleend

De werknemerslijst bevat voor elke werknemer zijn identificatiegegevens, zijn contractuele arbeidsregeling, de aanvangsdatum van zijn tewerkstelling en de vestigingseenheid waar hij tewerkgesteld wordt. Wordt een werknemer op verschillende vestigingseenheden tewerkgesteld, dan geeft de werkgever het percentage van de arbeidsregeling per vestigingseenheid op.

De werkgever mag aan deze lijst ook de werknemers toevoegen die vanaf 1 januari 2022 aangeworven zijn en die beantwoorden aan de voorwaarden zoals bepaald in het nieuwe decreet.

Om na te gaan of deze werknemers in aanmerking komen, raadpleegt de werkgever vóór de aanwerving op de site van het Forem de online rekentool in de APE-werkgeversruimte.

Om in rekening gebracht te worden op de datum van aanwerving, moet de inschrijving gebeuren binnen de maand na de aanwerving.

Bovendien kan de werkgever de betrokken werknemer niet meer aan de lijst toevoegen indien dit niet binnen de zes maanden na aanwerving gebeurt.

Wanneer een werknemer uit de lijst van werknemers voor wie de subsidie wordt toegekend, niet meer in dienst is bij de werkgever met een arbeidsovereenkomst, moet hij door de werkgever van de lijst worden geschrapt.

Als deze gegevens veranderen, is de werkgever verantwoordelijk om de arbeidsregeling of het vestigingsnummer waar een werknemer tewerkgesteld is, aan te passen voor de werknemers uit de lijst.

2. Vereffening van de subsidie

De subsidie wordt door het Forem vereffend per kwartaalschijf, gelijk aan vijfentwintig procent van het jaarbedrag van de subsidie.

Elke kwartaalschijf wordt vooraf vereffend, ten laatste op de vijfentwintigste dag van de eerste maand van het kwartaal waarvoor de subsidie wordt vereffend.

3. Controles 

Voor elk kalenderjaar in de loop waarvan de werkgever de subsidie geniet, controleert het Forem in het daaropvolgende jaar de volgende gegevens.

3.1. De handhaving van het volume van de duurzame werkgelegenheid 

Het Forem gaat na of het gemiddelde van de werknemers opgenomen in de lijst van werknemers voor wie de subsidie wordt toegekend, in voltijdsequivalenten, minstens gelijk is aan het minimumaantal werknemers zoals bepaald in de toekenningsbeslissing.

De werkgever mag via zijn ruimte een afwijking aanvragen van de handhaving van het volume van duurzame werkgelegenheid, wanneer het niet-naleven van deze voorwaarde te wijten is aan een redelijke, noodzakelijke termijn om één of meerdere werknemers te vervangen die het bedrijf definitief hebben verlaten.

3.2. De handhaving van het globale volume van de referentiewerkgelegenheid

Het globale volume van de referentiewerkgelegenheid die de werkgever moet handhaven, komt overeen met de som van het jaarlijks gemiddeld aantal werknemers in dienst bij de werkgever in de loop van 2017, 2018 en 2019, berekend in voltijdsequivalenten en gedeeld door drie. Het wordt berekend op basis van de gegevens waarover de RSZ beschikt, zoals vastgelegd op 30 september 2021, waarbij alle werknemers in rekening worden gebracht die in de DmfA zijn aangegeven.

3.3. De daadwerkelijk gedragen werkgeverskosten

Het Forem gaat na of de daadwerkelijk gedragen werkgeverskosten voor de tewerkstelling van de werknemers uit de lijst met werknemers voor wie de subsidie of de overdracht van subsidie is toegekend, hoger zijn dan het bedrag van de subsidie.

De daadwerkelijk gedragen werkgeverskosten bestaan uit de volgende elementen:

  • het brutoloon van de werknemer voor de effectieve en de bij wet gelijkgestelde arbeidsprestaties, na aftrek van terugbetaling van derden;
  • vakantiegelden die wettelijk verschuldigd zijn voor die prestaties;
  • de eindejaarspremie;
  • de werkgeverslasten inzake sociale zekerheid en de specifieke bijdragen, na aftrek van de verminderingen of vrijstellingen van werkgeversbijdragen inzake sociale zekerheid die de onderneming geniet;
  • de vervoerskosten voor woon-werkverplaatsingen;
  • de kosten van het sociaal secretariaat;
  • de kosten voor arbeidsgeneeskunde en de premies gestort in het kader van de arbeidsongevallenverzekering krachtens de wet van 10 april 1971 op de arbeidsongevallen;
  • de werkgeversbijdrage voor maaltijdcheques.

Uitgesloten worden de vergoedingen, het bedrag van de voordelen in natura, de terugbetaling van kosten gemaakt door werknemer voor rekening van de werkgever, schenkingen en giften.

Het bedrag van de onterecht ontvangen subsidie wordt door het Forem teruggevorderd.

II. De creatie van nieuwe banen die beantwoorden aan prioritaire maatschappelijke behoeften

 De tweede pijler van de hervorming betreft een subsidie die de creatie van nieuwe banen bevordert die beantwoorden aan prioritaire maatschappelijke behoeften.

1. Betrokken werkgevers

Het toepassingsgebied van de nieuwe maatregelen is identiek aan het toepassingsgebied van de APE-steun. Het gaat om de volgende werkgevers die over een vestigingseenheid beschikken in het Franse taalgebied:

  • werkgevers uit de openbare sector of lokale overheden (autonome gemeentebedrijven die de gemeenten hebben opgezet, politiezones, hulpverleningszones);
  • werkgevers uit de non-profitsector (vzw’s en openbare nutsbedrijven, openbare huisvestingmaatschappijen, instellingen met een rechtspersoonlijkheid zonder winstoogmerk en met als doel om bedrijven te helpen, sociale verhuurkantoren);
  •  werkgevers uit de onderwijssector.

2. Betrokken werkzoekenden

De werkzoekenden die in aanmerking komen voor een subsidie, zijn niet-werkende werkzoekenden die bij het Forem zijn ingeschreven.

Om er zeker van te zijn dat een kandidaat aan die voorwaarden voldoet, moet de werkgever in de APE-werkgeversruimte met beveiligde gegevens vóór de aanwerving de online rekentool raadplegen, waaruit blijkt dat de werkzoekende vóór zijn aanwerving een niet-werkende werkzoekende is.

3. Procedure: projectoproepen

Voor elke prioritaire maatschappelijke behoefte waarvoor de toekenning van de subsidie overwogen wordt, zal bij ministerieel besluit een specifieke projectoproep worden georganiseerd.
Voor elke projectoproep zal het ministerieel besluit meer bepaald de volgende zaken vaststellen: het totale aan de projectoproep toegekende bedrag, de prioritaire maatschappelijke behoefte waarvoor de subsidie wordt verleend, het bedrag per voltijdsequivalent waarvoor de subsidie wordt verleend, de ontvankelijksheidsvoorwaarden en de voorwaarden om in aanmerking te komen, het maximumaantal werknemers waarvoor de subsidie aan éénzelfde werkgever kan worden verleend, de periode waarin de aanvragen kunnen worden ingediend, de periode waarin de subsidie wordt verleend.
De projectoproep zal door het Forem georganiseerd en op zijn site gepubliceerd worden.  

4. Beheerplatform van de subsidie 

Sinds 1 januari staat de toekenningsbeslissing van de APE-subsidie op een platform toegankelijk vanop de Forem-site – persoonlijke ruimte van de werkgever, waar de subsidie ook centraal beheerd kan worden.

Zodra de projectoproep gepubliceerd is, zal de werkgever een subsidieaanvraag kunnen indienen via zijn persoonlijke ruimte.

Het platform bevat de volgende gegevens.

4.1. De toekenningsbeslissing van de subsidie

De toekenningsbeslissing van de vaste subsidie:

  • het bedrag van de toegekende subsidie, dat jaarlijks per 1 januari zal worden geïndexeerd;
  • het minimumaantal werknemers, in voltijdsequivalenten, waarvoor de subsidie wordt toegekend;
  • de prioritaire maatschappelijke behoefte waaraan de gesubsidieerde betrekking voldoet;
  • de duur van de toekenning van de subsidie;
  • het globale volume van de referentiewerkgelegenheid die de werkgever moet naleven: het betreft de som van het referentiepersoneelsbestand en van het aantal werknemers, uitgedrukt in voltijdsequivalenten, waarvoor de subsidie wordt toegekend. Het referentie-personeelsbestand is gelijk aan het jaarlijks gemiddeld aantal werknemers in dienst bij de werkgever gedurende de vier kwartalen voorafgaand aan het indienen van de aanvraag, berekend in voltijdsequivalenten. Aanpassingen van de berekening zijn mogelijk wanneer de werkgever minder dan 12 maanden bestaat.

4.2. De lijst van de werknemers voor wie de subsidie wordt verleend

De werkgever die de subsidie geniet neemt een aantal niet-werkende werkzoekenden in dienst, uitgedrukt in voltijdsequivalenten, die overeenstemmen met de toekenningsbeslissing van de subsidie, aan de hand van een arbeidsovereenkomst, binnen een termijn van 6 maanden te rekenen vanaf de eerste dag van de maand die volgt op de kennisgeving van de toekenningsbeslissing van de subsidie. De termijn wordt vastgesteld op acht maanden wanneer juli en augustus daarin vallen.

Voor elke toekenningsbeslissing van de subsidie stelt het Forem de werkgever op diens persoonlijke ruimte een eigen lijst werknemers ter beschikking voor wie de subsidie wordt toegekend.

De werknemerslijst bevat voor elke werknemer zijn identificatiegegevens, zijn contractuele arbeidsregeling, de aanvangsdatum van zijn tewerkstelling en de vestigingseenheid waar hij tewerkgesteld wordt. Wordt een werknemer op verschillende vestigingseenheden tewerkgesteld, dan geeft de werkgever het percentage van de arbeidsregeling per vestigingseenheid op.

De werkgever kan de werknemers die vanaf de toekenningsbeslissing worden aangeworven op deze lijst inschrijven.

Om na te gaan of deze werknemers in aanmerking komen, raadpleegt de werkgever daags voor de aanwerving op de site van het Forem de online rekentool in de APE-werkgeversruimte.

Om in rekening gebracht te worden op de datum van aanwerving, moet de inschrijving gebeuren binnen de maand na de aanwerving.

Bovendien kan de werkgever de betrokken werknemer niet meer aan de lijst toevoegen, indien dit niet binnen de zes maanden na aanwerving gebeurt.

Wanneer een werknemer uit de lijst van werknemers voor wie de subsidie wordt toegekend, niet meer in dienst is bij de werkgever met een arbeidsovereenkomst, moet hij door de werkgever van de lijst worden geschrapt.

Als deze gegevens veranderen, is de werkgever verantwoordelijk om de arbeidsregeling of het vestigingsnummer waar een werknemer tewerkgesteld is, aan te passen voor de werknemers uit de lijst.

5. Vereffening van de subsidie

De subsidie wordt door het Forem vereffend vanaf de datum van de eerste inschrijving van een werknemer op de lijst van werknemers voor wie een subsidie wordt verleend, per kwartaalschijf gelijk aan vijfentwintig procent van het bedrag van de jaarlijkse subsidie.

Elke kwartaalschijf wordt vooraf vereffend, ten laatste op de vijfentwintigste dag van de eerste maand van het kwartaal waarvoor de subsidie wordt vereffend.

6. Controles

Voor elk kalenderjaar in de loop waarvan de werkgever de subsidie geniet, gaat het Forem in het daaropvolgende jaar het volgende na:

  • of het gemiddelde aantal van de werknemers opgenomen in de lijst van werknemers voor wie de subsidie wordt verleend, in voltijdsequivalenten, minstens gelijk is aan het minimumaantal werknemers, uitgedrukt in voltijdsequivalenten, voor wie de subsidie wordt verleend, zoals bepaald in de toekenningsbeslissing;
  • of de werkgever het globale volume van de referentiewerkgelegenheid nakomt;
  • of de daadwerkelijk gedragen werkgeverskosten voor de tewerkstelling van de werknemers opgenomen in de lijst van werknemers voor wie de subsidie werd verleend, gelijk is aan of hoger is dan het bedrag van de subsidie die de werkgever geniet.

Gelden er voor een werkgever verschillende toekenningsbeslissingen van de subsidie, dan worden de controles apart uitgevoerd voor elke toekenningsbeslissing.

Bronnen: het decreet van 10 juni 2021 betreffende het standvastig maken van de in het kader van de regeling voor de steun ter bevordering van de tewerkstelling (Franse afkorting "APE") gecreëerde jobs en de creatie van jobs die beantwoorden aan prioritaire maatschappelijke behoeften", BS 1 juli 2021; het besluit van de Waalse Regering ter uitvoering van het decreet van 10 juni 2021 betreffende het standvastig maken van de in het kader van de regeling voor de steun ter bevordering van de tewerkstelling (Franse afkorting "APE") gecreëerde jobs en de creatie van jobs die beantwoorden aan prioritaire maatschappelijke behoeften, BS 31 december 2021.