Wie betaalt het loon van een werknemer die wordt opgeroepen om te zetelen in een assisenjury?
Van op 1 Maart 2023Een werknemer die als jurylid wordt opgeroepen door het Hof van Assisen, mag hiervoor in principe “de nodige tijd” afwezig zijn op het werk. Gedurende maximum 5 dagen is de werkgever verplicht om het normale loon te betalen. Na deze periode van 5 dagen kan de werkgever kiezen of hij het loon al dan niet verder betaalt.
Gelet op het terreurproces dat in december 2022 van start is gegaan, kan men zich de vraag stellen wat er gebeurt met het loon van een werknemer die wordt opgeroepen om te zetelen als jurylid van het assisenhof. Elke burger die voldoet aan een aantal voorwaarden, kan namelijk worden opgeroepen en is verplicht om in te gaan op deze oproeping. Wie zich niet aanmeldt, kan gesanctioneerd worden met een geldboete.
Recht op klein verlet
Het zogenaamde ‘klein verlet’ is het recht van de werknemer om in welbepaalde gevallen afwezig te blijven van het werk met behoud van loon. Volgens de wet bestaat deze mogelijkheid naar aanleiding van familiale gebeurtenissen, voor de vervulling van staatsburgerlijke verplichtingen of van burgerlijke opdrachten en om te verschijnen voor een rechtbank.” Tijdens deze afwezigheid wordt de arbeidsovereenkomst geschorst. De beschrijving van de gebeurtenissen die onder deze regeling vallen en de periode waarvoor een werknemer afwezig mag blijven van het werk worden verder opgesomd in uitvoeringsreglementering.
Periode van afwezigheid
In artikel 2 van het Koninklijk Besluit van 28 augustus 1963 wordt specifiek bepaald dat een werknemer met betrekking tot de deelneming aan een jury, de nodige tijd afwezig mag blijven met een maximum van 5 dagen. Per sector kan deze regeling eventueel uitgebreid worden.
Meestal duurt een proces echter enkele maanden en zal een werknemer dus voor een langere tijd afwezig zijn. De periode die volgt op deze 5 dagen, wordt dan beschouwd als een periode van overmacht. De afwezigheid van 5 dagen of meer wordt gelijkgesteld met effectief gewerkte dagen en geeft dus recht op jaarlijkse vakantie.
Loon tijdens afwezigheid
De eerste 5 dagen, die vallen onder de regeling van klein verlet, betaalt de werkgever het normale loon van de werknemer. Daarna heeft de werkgever de keuze.
De werkgever kan ervoor kiezen om het loon van de werknemer door te betalen na deze periode van 5 dagen en maakt hierdoor aanspraak op een vergoeding van de FOD Justitie. Deze vergoeding is gelijk aan het dagelijks brutoloon vermeerderd met de werkgeversbijdragen alsook het betreffende vakantiegeld en de eindejaarspremie. Enkel de extralegale voordelen zoals bijvoorbeeld maaltijdcheques worden niet gedekt door deze vergoeding. De dagelijkse vergoeding stemt overeen met 8 maal het bruto-uurloon of 1/20e van het maandloon, naargelang het maandloon dat de werkgever uitkeert, in uurloon of maandloon wordt uitgedrukt.
De werkgever kan een verzoek indienen bij de Voorzitter van het Hof van Assisen om deze vergoeding te ontvangen. Volgende documenten moeten hiervoor bezorgd worden:
- een ondertekende schuldvordering met vermelding van het verschuldigde bedrag en het bankrekeningnummer van de werkgever waarop het bedrag moet worden gestort;
- de loonstrook voor de maand(en) waarin de werknemer als jurylid is aangesteld. Deze loonstrook moet ook door de werkgever worden ondertekend;
- een attest waaruit het aantal dagen aanwezigheid bij het Hof van Assisen blijkt;
- een ingevuld identificatieformulier.
De werkgever kan er ook voor kiezen om het loon van de werknemer niet langer door te betalen na deze periode van 5 dagen. De werknemer zal in dit geval het loon rechtstreeks van de FOD Justitie ontvangen na afloop van het proces.
In beide gevallen maakt de werknemer bijkomend steeds aanspraak op volgende vergoedingen (bedragen geldig vanaf 01/01/2023):
- een vergoeding van 54,20 euro voor elke dag waarop een jurylid of zijn plaatsvervanger zitting hebben gehad of de debatten hebben bijgewoond;
- een vergoeding van 13,37 euro voor juryleden die zijn ingegaan op de oproeping maar geen debatten hebben bijgewoond (ongeacht of die persoon ontheven of gewraakt wordt);
- een kilometervergoeding van 0,6471 euro per kilometer voor elke dag waarop een jurylid zich naar het Hof van Assisen moet begeven.
Kan er ontheffing gevraagd worden?
Het is mogelijk om ontheffing te vragen door een brief te richten aan de voorzitter van het Hof. In die brief moeten de redenen aangehaald worden waarom de persoon niet kan zetelen (denk bijvoorbeeld aan een bedrijfsleider van een kleine onderneming waardoor de activiteit voornamelijk op zijn schouders rust, een echtgenote die op het punt staat te bevallen, een zwaar ziek familielid dat verzorging vereist, een verblijf in het buitenland, kinderopvang…) Een jurylid kan dus in bepaalde gevallen van zijn plicht ontheven worden wanneer er voldoende redenen zijn waarom die persoon niet kan zetelen.
De werkgever mag dus in principe niet verbieden dat de werknemer zijn plicht vervult. Als de bedrijfswerking wordt verhinderd, kan de werkgever wel een attest aan de werknemer afleveren waarin wordt gesteld dat zijn aanwezigheid in het bedrijf in die periode noodzakelijk is. Het laatste woord is evenwel aan de voorzitter van het assisenhof.
Bron: omzendbrief 131/10 van 6 januari 2023 over de indexering van de tarieven van de gerechtskosten in strafzaken en de gelijkgestelde kosten (bedragen vanaf 1 januari 2023).