Wijziging bevoegdheidsgebied paritair comité en te volgen sectorale loons-en arbeidsvoorwaarden: nieuwe regels

Van 

De CAO-wet wijzigt op 1 januari 2023 de regels die bepalen welke sectorale loons- en arbeidsvoorwaarden de werkgever moet naleven als hij ingevolge de wijziging van het paritair (sub)comité waartoe hij behoort voor zijn werknemers, de opheffing ervan of de oprichting van een nieuw paritair (sub)comité naar een ander paritair (sub)comité moet overgaan. de lijst van publiekrechtelijke werkgevers die toch onderworpen zijn aan de CAO-wet wordt uitgebreid.


De CAO-wet voorziet de regels die bepalen welke sectorale collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s) de werkgever moet naleven als hij ingevolge de wijziging van het paritair (sub)comité waartoe hij behoort voor zijn werknemers, de opheffing ervan of de oprichting van een nieuw paritair (sub)comité naar een ander paritair (sub)comité moet overgaan. Deze regels wijzigen vanaf 1 januari 2023.

De CAO-wet voorziet vanaf 1 januari 2023 ook regels die bepalen welke koninklijke besluiten (KB’s) van toepassing in een paritair (sub)comité de werkgever moet naleven als hij ingevolge de wijziging van het paritair (sub)comité waartoe hij behoort voor zijn werknemers, de opheffing ervan of de oprichting van een nieuw paritair (sub)comité naar een ander paritair (sub)comité moet overgaan.

De wetgever profiteert van de gelegenheid om de lijst van publiekrechtelijke werkgevers die toch onderworpen zijn aan de CAO-wet uit te breiden.

Wij lichten hierna alles voor u toe.

1. Welke sectorale CAO’s volgen ingeval van wijziging van het bevoegd paritair comité ?

De werkgever moet de CAO’s naleven die er in zijn bevoegd paritair (sub)comité worden gesloten.

Wat gebeurt er als het bevoegdheidsgebied van het paritair (sub)comité van de werkgever bij koninklijk besluit wijzigt, wordt opgeheven of een nieuw paritair (sub)comité wordt opgericht waardoor hij moet overgaan van het paritair (sub)comité waartoe hij tot nu toe behoorde (= het oude paritair comité) naar een ander paritair (sub)comité (= het nieuwe paritair comité) ?

Welke CAO’s zal hij ingevolge de overgang van het oude paritair (sub)comité naar het nieuwe paritair (sub)comité moeten naleven ? De CAO’s van het oude paritair (sub)comité of de CAO’s van het nieuwe paritair (sub)comité? Beide?

1.1. Oude regel

Ter herinnering, de werkgever moest de CAO’s gesloten in het oude paritair comité blijven naleven ten aanzien van zijn werknemers totdat het nieuwe paritair (sub)comité de in zijn schoot geldende CAO’s op die werknemers had geregeld.

Deze regel gold zowel ten aanzien van de werknemers die de werkgever had aangeworven vóór de overgang van het oude naar het nieuwe paritair (sub)comité als de werknemers die hij had aangeworven na de overgang van het oude naar nieuwe paritair (sub)comité.

1.2. Nieuwe regel

De nieuwe regel, van toepassing vanaf 1 januari 2023,  maakt een onderscheid tussen de werknemers aangeworven vóór de overgang van het oude naar het nieuwe paritair (sub)comité en de werknemers aangeworven na de overgang van het oude naar nieuwe paritair (sub)comité :

  • Werknemers aangeworven vóór de overgang van het oude naar het nieuwe paritair (sub)comité: de werkgever moet de CAO’s gesloten in het oude paritair comité blijven naleven ten aanzien van die werknemers totdat het nieuwe paritair (sub)comité de toepassing van de in zijn schoot geldende CAO’s op die werknemers heeft geregeld.
  • Werknemers aangeworven na de overgang van het oude naar het nieuwe paritair (sub)comité: de werkgever moet de CAO’s gesloten in het nieuwe paritair (sub)comité naleven.

Opmerking : Ingeval van uitbreiding van de bevoegdheid van een paritair comité voor arbeiders tot bedienden, hebben de sociale partners binnen het paritair comité waaronder de bedienden vallen na de uitbreiding van de bevoegdheidsgebied ervan, er belang bij om vanaf de uitbreiding onmiddellijk te bepalen welke CAO’s gelden voor alle bedienden. Dit om te vermijden dat er een verschil in behandeling ontstaat tussen de bedienden aangeworven vóór de overgang van het oude naar het nieuwe paritair (sub)comité en de bedienden aangeworven na de overgang van het oude naar het nieuwe paritair (sub)comité. Dit is bvb. het geval in het paritair comité voor de landbouw (PC 144) en het paritair comité voor de tuinbouw (PC 145) die sinds 1 januari 2023 ook bevoegd zijn voor de bedienden die aan deze activiteiten worden tewerkgesteld (voorheen PC 200). Bij gebrek aan gesloten CAO’s genieten de bedienden aangeworven vóór de overgang de minimumlonen en de andere voordelen van het PC 200 terwijl de bedienden aangeworven na de overgang niet kunnen terugvallen op de minimumlonen of andere voordelen in het PC 144 of PC 145 omdat die niet van toepassing zijn op hen en dus terugvallen op het GMMI en de andere CAO's gesloten binnen de Nationale Arbeidsraad.

De nieuwe regel is niet alleen van toepassing ingeval van een overgang van een paritair (sub)comité naar een ander paritair (sub)comité die zich voordoet vanaf 1 januari 2023 maar is ook van toepassing ingeval van een overgang van een paritair (sub)comité naar een ander paritair (sub)comité die heeft plaatsgevonden tussen 15 februari 2018 en 31 december 2022. Bvb. uitbreiding op 1 april 2021 van het paritair comité voor de houtbewerking en stoffering (PC 126) tot de bedienden die aan deze activiteiten worden tewerkgesteld (voorheen PC 200).

Opmerking :Aangezien de nieuwe regel ook al bestond vòòr 15 februari 2018, zal de aandachtige lezer kunnen besluiten dat de oude regel uiteindelijk nooit heeft bestaan.

2. Welke KB’s volgen ingeval van wijziging van het bevoegd paritair comité ?

De werkgever moet ook de KB’s naleven die er in zijn bevoegd paritair (sub)comité worden genomen (arbeidsduur, tijdelijke werkloosheid wegens gebrek aan werk wegens economische redenen, …)

Wat gebeurt er als het bevoegdheidsgebied van zijn paritair (sub)comité bij KB  wijzigt, wordt opgeheven of een nieuw paritair (sub)comité wordt opgericht waardoor de werkgever moet overgaan van het paritair (sub)comité waartoe hij tot nu toe behoorde naar een ander paritair (sub)comité?

Welke KB’s zal hij ingevolge de overgang van het oude naar het nieuwe paritair (sub)comité moeten naleven? De KB’s van het oude of het nieuwe paritair (sub)comité?

Een nieuwe regel, van toepassing vanaf 1 januari 2023, bepaalt dat een KB, genomen op eenparig advies van het oude paritair (sub)comité, zal moeten bepalen welke KB’s inzake de loon- of arbeidsvoorwaarden genomen in de schoot van het oude paritair (sub)comité, van toepassing zullen blijven na deze wijzigingen, alsook de werkgevers en werknemers die aan deze KB’s zijn onderworpen;

Als er geen eenparig advies is van het oude paritair (sub)comité, uitgebracht vóór het verschijnen van het KB dat het bevoegdheidsgebied van het paritair comité wijzigt, dan blijven die KB’s van toepassing op de werknemers die overgegaan zijn van het oude paritair (sub)comité naar het nieuwe paritair (sub)comité, totdat deze KB’s worden opgeheven of gewijzigd. Deze KB’s zijn niet van toepassing op de werknemers aangeworven na de overgang.

3. Publiekrechtelijke werkgevers onderworpen aan de CAO-wet

De CAO-wet is enkel van toepassing op werkgevers uit de privé-sector en dus niet op werkgevers uit de publieke sector.

Sommige publiekrechtelijke werkgevers zijn toch onderworpen aan de CAO-wet :

  • de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij;
  • de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten;
  • het Participatiefonds;
  • de Nationale Delcrederedienst;
  • de Nationale Bank van België;
  • de NV CREDIBE;
  • de NV Nationale Loterij;
  • de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek;
  • de maatschappijen voor sociale huisvesting erkend overeenkomstig de huisvestingscodes van de Gewesten;
  • de naamloze vennootschappen van publiek recht "Brussels South Charleroi Airport-Security" en "Liège-Airport-Security".

Deze lijst wordt vanaf 1 januari 2023 aangevuld met de volgende publiekrechtelijke werkgevers:

  • Société Wallonne des Aéroports;
  • B.E.FIN;
  • Société wallonne de Financement complémentaire des Infrastructures;
  • Société publique d'aide à la qualité de l'environnement;
  • Société Publique de Gestion de l'Eau;
  • NewCO;
  • New Samusocial;
  • finance&invest.brussels.

4. Datum van inwerkingtreding

Deze regels treden in werking op 5 februari 2023 met uitzondering van de regel vermeld in punt 1 die met terugwerkende kracht in werking is getreden vanaf 15 februari 2018.

Bron : Wet van 26 december 2022 tot wijziging van verschillende bepalingen inzake de collectieve arbeidsbetrekkingen (BS van 27 januari 2023)