Betere bescherming voor werknemers die vruchtbaarheidsbehandeling of programma voor medisch begeleide voortplanting volgen

Van  RUIJTEN Marijne - Legal Advisor (Knowledge), op 25 April 2024

Vanaf 28 april 2024 zijn werknemers die een vruchtbaarheidsbehandeling of een programma voor medisch begeleide voortplanting volgen beschermd tegen ontslag en discriminatie.

---

Vruchtbaarheidsbehandelingen en programma’s voor medisch begeleide voortplantingen nemen meestal veel tijd in beslag aangezien dit gepaard gaat met meerdere onderzoeken en afspraken bij specialisten, wat zorgt voor regelmatige afwezigheden op het werk. Daarom werden er twee nieuwe beschermingsmaatregelen ingevoerd zodat werknemers die een vruchtbaarheidsbehandeling of een medisch begeleide voortplanting volgen beschermd zijn tegen:

• Ontslag: het ontslaan van een werknemer is enkel mogelijk om redenen die vreemd zijn aan de afwezigheden wegens de vruchtbaarheidsbehandeling of de medisch begeleide voortplanting;
• Discriminatie: het volgen van een vruchtbaarheidsbehandeling of een medisch begeleide voortplanting (en de afwezigheden die hiermee gepaard gaan), mag geen nadelige gevolgen hebben voor een werknemer.

1. Ontslagbescherming

De werkgever mag enkel overgaan tot het ontslag van een werknemer om redenen die geen verband houden met afwezigheden wegens het volgen van een vruchtbaarheidsbehandeling of een medisch begeleide voortplanting. Het is aan de werkgever om aan te tonen dat zulke redenen voorhanden zijn. De werknemer kan schriftelijk verzoeken om de reden van ontslag kenbaar te maken.

Deze bescherming geldt voor een periode van 2 maanden die aanvangt op het moment waarop de werkgever in kennis wordt gesteld via een medisch attest.  Er worden geen bijzondere vormvereisten voorzien om het medisch attest over te maken.

Indien de werkgever niet kan aantonen dat het ontslag te wijten is aan een reden die geen verband houdt met de afwezigheid wegens het volgen van een vruchtbaarheidsbehandeling of een medisch begeleide voortplanting, dan is hij een forfaitaire vergoeding verschuldigd die gelijk is aan het brutoloon voor 6 maanden. Deze vergoeding komt bovenop de normale verbrekingsvergoeding.

Daarnaast kan deze vergoeding ook gecumuleerd worden met andere beschermingsvergoedingen, zoals de beschermingsvergoeding die verschuldigd is vanwege de schending van het discriminatieverbod (zie punt 2).

2. Bescherming tegen discriminatie

Het volgen van een vruchtbaarheidsbehandeling of een medisch begeleide voortplanting mag daarnaast geen nadelige gevolgen hebben voor de werknemer.

Concreet betekent dit dat werknemers na afloop van hun afwezigheid wegens deze behandelingen recht hebben op:

• Een terugkeer naar dezelfde functie of, indien dit niet mogelijk is, een gelijkwaardige of vergelijkbare functie;
• Elke verbetering van arbeidsvoorwaarden waarop zij aanspraak hadden kunnen maken tijdens de afwezigheden;
• Alle verworven rechten en in wording zijnde rechten tijdens de afwezigheden.

Bij een schending van dit discriminatieverbod is de werkgever ook een forfaitaire vergoeding verschuldigd die gelijk is aan het brutoloon voor 6 maanden. Zoals hierboven reeds aangehaald, kan deze vergoeding gecumuleerd worden met de verschuldigde vergoeding in het kader van de ontslagbescherming.  

3. Wat met de afwezigheden van de werknemer?

De wet voorziet niet in een recht op afwezigheid met behoud van loon voor werknemers die afwezig zijn tijdens een vruchtbaarheidsbehandeling of een programma voor medisch begeleide voortplanting.  Werkgever en werknemer zijn dus vrij om de afwezigheden in onderling akkoord te regelen zoals bijvoorbeeld: 

• Een tijdelijke aanpassing van het arbeidsregime
• Gewettigde afwezigheid zonder loonbehoud
• Het opnemen van vakantiedagen
• …

4. Inwerkingtreding

Deze nieuwe beschermingsmaatregelen treden in werking op 28 april 2024, 10 dagen na de publicatie ervan in het Belgisch Staatsblad.