Zoals u waarschijnlijk al heeft vernomen via de media, organiseren de drie vakbonden op 30 januari 2012 een nationale actie tegen de maatregelen van de regering Di Rupo. Welke gevolgen kunnen deze syndicale acties hebben voor de werkgevers en de werknemers?
1. De stakende werknemers
Als gevolg van het stakingsrecht dat aan de werknemers is toegekend, zal de werkgever zich niet kunnen verzetten tegen de afwezigheid van de werknemer om deel te nemen aan deze syndicale acties. De stakende werknemers zullen dan hun recht op elk loon verliezen omdat het feit dat zij niet werken berust op hun eigen beslissing. Werknemers die lid zijn van een vakbond zullen een stakingsvergoeding vanwege hun vakbond kunnen ontvangen.
2. De werkwillige werknemers
De werknemers die niet aan de syndicale acties zullen deelnemen en die zullen komen werken, zullen hun loon voor die dag krijgen. De werknemers die omwille van de acties die dag hun werk niet zullen kunnen uitvoeren (bijvoorbeeld in geval van een stakingspiket voor de ingang van de onderneming of wanneer er te weinig aanwezige werknemers zijn voor het functioneren van het bedrijf of van de afdeling van de werknemer), zullen voor die dag geen recht op gewaarborgd loon hebben. De werkgever zal hen, in de mate van het mogelijke, andere taken moeten laten uitvoeren. Als dat niet mogelijk zal zijn, zal de arbeidsovereenkomst van de werknemer worden geschorst en de werkgever zal dan geen loon moeten betalen.
De werkwillige werknemers kunnen in principe een recht op werkloosheidsuitkeringen doen gelden voorzover het beheerscomité van de RVA daartoe goedkeuring heeft gegeven. Met het oog hierop moeten deze werknemers een specifieke aanvraag indienen door middel van de formulieren van tijdelijke werkloosheid C 3.2. Het Beheerscomité van de RVA zal rekening houden met het feit of de betrokken werknemers geen belang hebben bij de inwilliging van de eisen van de stakers voor het geven van dit akkoord.
3. De werkwillige werknemers die te laat komen of die niet aan het werk raken
Een staking kan de oorzaak zijn van te laat komen op het werk of van afwezigheid op het werk. In principe heeft een werknemer die niet op het werk geraakt is of er te laat aankomt, recht op zijn normaal loon als de oorzaak van het te laat komen of van de afwezigheid doet zich voor op de weg naar het werk (zoals bijvoorbeeld in geval van staking van het openbaar vervoer, een file of een versperring) voor zover dat de gebeurtenis onafhankelijk van zijn wil is en dus onvoorzienbaar was.
Nochtans wordt er algemeen aangenomen dat de acties die vooraf in de pers werden aangekondigd, niet kunnnen worden gelijkgesteld met een niet te voorziene gebeurtenis voor de werknemer. Aangezien de oorzaak van de vertraging of van de afwezigheid op voorhand bekend is, zal de werkgever geen gewaarborgd loon verschuldigd zijn.
In elk geval moet men steeds de feitelijke situatie in aanmerking nemen. Zo kan de omstandigheid waarbij een bedrijf op een bedrijventerrein slechts één enkele toegangsweg heeft, volledig verschillend zijn van deze waarin er meerdere toegangswegen zijn.
Het spreekt voor zich dat een werknemer in een dergelijke situatie slechts recht heeft op gewaarborgd loon wanneer hij bewijst dat hij alle redelijke inspanningen heeft geleverd om de werkplaats te bereiken maar dat hij ondanks die inspanningen deze toch niet tijdig heeft kunnen bereiken.
4. Mag de werkgever uitzendkrachten inschakelen om een minimumdienst te waarborgen ?
Wanneer een onderneming wordt getroffen door een stakingsactie, is het deze onderneming verboden om zich te beroepen op uitzendarbeid. De onderneming in staking dient het uitzendkantoor over de staking te informeren. Vanaf het ogenblik dat het uitzendkantoor deze informatie heeft gekregen, mag het geen uitzendwerknemers meer ter beschikking stellen en ter beschikking laten van deze onderneming.