040101 0401 Loonvoorwaarden

In het Paritair Comité voor de zelfstandige kleinhandel werd op 4 juli 2002 een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten tot vaststelling van de arbeids- en loonvoorwaarden.  Zij werd algemeen verbindend verklaard door een koninklijk besluit van 1 oktober 2003 en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 8 december 2003.

Zij werd gewijzigd door:

• een CAO van 18 mei 2004 (K.B. 01/09/2005; B.S. 14/12/2005);
• een CAO van 21 juni 2005 (K.B. 21/11/2006; B.S. 25/01/2007);
• een CAO van 13 november 2007 (K.B. 30/07/2008; B.S. 19/09/2008);
• een CAO van 22 april 2008 (K.B. 01/10/2008; B.S. 06/01/2009).

Volgens deze CAO moet men om uit te maken of een werkgever 20 of meer werknemers tewerkstelt, het totaal aantal werknemers tewerkgesteld op de laatste dag van de vier burgerlijke kwartalen van het vorige jaar te delen door het aantal kwartalen waarvoor een aangifte in de loop van het voorgaande jaar werd ingediend bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid.  Bij het eerste jaar tewerkstelling is het in aanmerking te nemen aantal het aantal werknemers tewerkgesteld op de laatste dag van het eerste burgerlijk kwartaal waarvoor betrokken onderneming een aangifte bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid heeft ingediend.

Wij geven u hierna een overzicht van de voornaamste bepalingen inzake loonvoorwaarden.

1.  Toepassingsgebied

Deze bepalingen zijn van toepassing op de werkgevers en op de bedienden van de ondernemingen welke ressorteren onder het Paritair Comité voor de zelfstandige kleinhandel.

Voor de toepassing van deze bepalingen wordt onder "bedienden" verstaan : de mannelijke en vrouwelijke bedienden.

2. Toepassing van de loonschalen

De loonschalen van het verkoop- en administratief personeel zijn afhankelijk van het aantal verkooppersoneelsleden en winkelkassiers en worden als volgt bepaald:

-      behoren tot de eerste groep, de ondernemingen met één verkooppunt die gedurende de laatste twaalf maanden gemiddeld één tot en met tien verkooppersoneelsleden en winkelkassiers in dienst hebben alsook de ondernemingen met meerdere verkooppunten en de bedrijven van de leurhandel waarvan het totaal aantal verkooppersoneelsleden en winkelkassiers vijftien personen niet overtreft;

-      behoren tot de tweede groep, de ondernemingen met één verkooppunt die gedurende de laatste twaalf maanden gemiddeld meer dan tien verkooppersoneelsleden en winkelkassiers in dienst hebben alsook de ondernemingen met meerdere verkooppunten en de bedrijven van de leurhandel waarvan het totaal aantal verkooppersoneelsleden en winkelkassiers vijftien personen overtreft;

-      worden niet als verkooppersoneel en/of winkelkassiers beschouwd, de leerlingen die worden tewerkgesteld met een erkende leerovereenkomst in het kader van de middenstandsopleiding alsook het personeel tewerkgesteld in het kader van het alternerend leren.

Voor de berekening van het effectief wordt het deeltijds verkooppersoneel en/of winkelkassiers respectievelijk als een hele of een halve eenheid beschouwd naargelang in de arbeidsovereenkomst een arbeidsduur van meer of minder dan de helft van de wekelijkse arbeidsduur bedongen werd.

3.  Bedienden van minder dan 21 jaar

De minimum maandlonen voor de bedienden van 16 tot 20 jaar worden vastgesteld op basis van de volgende degressiviteitsschaal:

4.  Loonschalen

De CAO gesloten op 22 april 2008 heeft de minimumwedden op 1 oktober 2007 vastgesteld.

Voor de evolutie van de minimumwedden verwijzen wij u naar onze sectorale documentatie Hfdst. 0402.

 In het geval dat het baremaloon van de filiaalhouder lager ligt dan het loon van de gekwalificeerde eerste verkoper, moeten ook het variabel loon en de eventuele andere voordelen van allerlei aard in rekening worden gebracht.  Ligt het samengestelde loon van de filiaalhouder op dat moment nog lager dan de gekwalificeerde eerste verkoper, wordt het (samengestelde) loon van de filiaalhouder opgetrokken tot dat baremaloon (CAO 22 april 2008).

5.  Categorie 2 bis

Sinds 1 januari 1992 werd een categorie 2 bis ingevoerd zowel voor het administratief personeel als voor het verkooppersoneel.

6.  Bijzondere bepalingen

a)   Leeftijd

De verhogingen welke voortspruiten uit de loonschalen van kracht voor het verkoop- en administratief  personeel worden toegekend de eerste van de maand waarin de bediende verjaart.

b)   Kennis en gebruik van meerdere talen

De bij deze bepalingen vastgestelde minimum maandlonen moeten worden beschouwd als overeenstemmend met het gebruik van één enkele taal. De vereiste van de kennis of het gebruik in de uitoefening van een functie van meer dan één taal, rechtvaardigt niet de overgang naar een hogere categorie als de aard van de functie zelf er niet door wordt gewijzigd, maar het past ermee rekening te houden bij het vaststellen van het loon.

c)   Bedienden die volledig of gedeeltelijk met commissieloon worden beloond

De volledig of gedeeltelijk met commissieloon beloonde bedienden kunnen elke maand aanspraak maken op de minimumloonschalen. De loonaanvullingen, welke hierdoor, eventueel door de werkgever moeten worden betaald, kunnen ambtshalve van het brutoloon van de volgende maanden worden afgehouden zodra en in de mate dat dit laatste deze minima overschrijdt.

Deze voorschotten zijn niet meer terugvorderbaar na het afsluiten van de jaarlijkse rekeningen, noch bij het einde van de arbeidsovereenkomst voor bedienden.

d)   Bedienden die in dienst treden na de normale aanvangsleeftijd

Het ondernemingshoofd mag de bedienden die in dienst treden na de normale aanvangsleeftijd van hun categorie aanwerven tegen het minimumloon dat voor deze aanvangsleeftijd is voorzien namelijk : 21 jaar in de eerste en de tweede categorie, 23 jaar in de derde categorie en 25 jaar in de vierde en vijfde categorie. Het minimumloon dat met de leeftijd van de bedienden overeenstemt moet evenwel geleidelijk worden bereikt met jaarlijkse gelijke schijven en dit uiterlijk :

·       één jaar na de indiensttreding, indien deze gebeurt vóór 31 jaar ;

·       twee jaar na de indiensttreding, indien deze gebeurt tussen 31 en 36 jaar ;

·       drie jaar na de indiensttreding, indien deze gebeurt na 36 jaar.

Het is wenselijk dat deze modaliteiten nauwkeurig in een schriftelijke overeenkomst worden omschreven.

e)   Overloon voor de arbeidsprestaties na negentien uur

In de ondernemingen welke meer dan 30 personen tewerkstellen wordt, voor de duur van de arbeid welke wordt verricht na negentien uur, aan de bedienden een vergoeding toegekend welke met 25 % het gewone loon overschrijdt.

Voor de berekening van het effectief wordt het deeltijds bediendenpersoneel als een hele, respectievelijk een halve eenheid beschouwd naargelang in de arbeidsovereenkomst een arbeidsduur van respectievelijk meer of minder dan de helft van de wekelijkse arbeidsduur bedongen werd.

f) Overloon zondagarbeid

Voor de bijkomende zondagprestaties bedoeld in artikel 3, 1ste lid, 2e "-" KB 3 december 1987 (of artikel 1, tweede alinea, ten tweede van het ontwerp-KB) wordt een loontoeslag van 50 % bovenop het normale loon voorzien.

Voorgaande alinea zal niet van toepassing zijn op ondernemingen met een ondernemingsraad of een syndicale afvaardiging mits een collectieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten op het niveau van de onderneming die de loon- en arbeidsvoorwaarden regelt voor de prestaties bedoeld in alinea 1.  Bij gebreke aan dergelijke CAO, geldt een individuele regeling waarbij de bedoelde prestaties recht geven op een loontoeslag van minstens 100 % bovenop het normale loon.

7. Leeftijdsbarema's

In navolging van de Europese richtlijn 2000/78/EG wordt een paritaire werkgroep opgericht om het huidige leeftijdsgebonden barema om te vormen tot een systeem dat aangepast is aan de vereisten van bovengenoemde Europese richtlijn.  Het nieuwe systeem zal in werking treden op 1/01/2009.  De sociale partners bevestigen de afspraken die zijn vastgelegd in het IPA 2007-2008, meer bepaald in alinea 2 van ankerpunt 2.  Voor de periode 2007-2008 wordt een afzonderlijke CAO van bepaalde duur afgesloten voor de leeftijdsbarema's.  De complexiteit en de mogelijke gevolgen van een aanpassing van de barema's voor de individuele ondernemingen maakt het niet mogelijk om de omschakeling naar een nieuw systeem onmiddellijk te regelen.

8. Slotbepalingen

De werknemers met een deeltijdse betrekking hebben dezelfde rechten als de voltijdse tewerkgestelden, pro rata de gepresteerde arbeidstijd.

Deze bepalingen zijn gesloten voor een onbepaalde tijd.