In bepaalde gevallen zijn sociale documenten die in de verkeerde taal werden opgesteld, nietig als gevolg van de taalvoorschriften inzake arbeidsrelaties. Deze nietigverklaring mag echter geen nadeel berokkenen aan de werknemer.
In België wordt het taalgebruik in arbeidsrelaties bij wet geregeld en het is best om zich hieraan te houden om onaangename verrassingen te vermijden. Akten en documenten die niet in de juiste taal zijn opgesteld, kunnen namelijk nietig zijn en zelfs door absolute nietigheid worden aangetast. We merken hierbij op dat de naleving van de taalvoorschriften enkel geldt voor de werkgever. Bovendien mag de nietigheid van een document geen nadeel berokkenen aan de werknemer. Is dit toch het geval, dan moet de werkgever de geleden schade vergoeden.
Het Arbeidshof van Brussel heeft dit probleem onlangs terug aangehaald in een arrest van 2 juli 2019.
Zie ons vorig artikel voor de toepasselijke regels ter zake.
Waarover ging het?
Een onderneming met maatschappelijke zetel in de Vlaamse rand rond Brussel (Vlaams-Brabant) heeft een bonusplan ingevoerd voor haar werknemers. Dit document is in het Engels opgesteld.
Voornoemd bonusplan voorziet in een reeks voorwaarden die het recht op de bonus openen. Een van deze voorwaarden is een aanwezigheidsvoorwaarde tijdens heel de referteperiode (van 1 april tot en met 30 september).
Een werkneemster wordt op 3 september - dus tijdens de referteperiode - ontslagen. In principe heeft zij dus geen recht op de bonus. Zij is van oordeel dat zij ondanks alles recht heeft naar rato van de periode van tewerkstelling en dit zelfs als ze niet de volledige referteperiode had gewerkt.
Haar argument is gebaseerd op het feit dat het bonusplan niet in de juiste taal was opgesteld. Het moest namelijk in het Nederlands worden opgesteld. In Vlaanderen worden aktes en documenten die niet in de juiste taal zijn opgesteld, door absolute nietigheid aangetast. Met andere woorden betekent dit dat het bonusplan nooit heeft bestaan.
De nietigheid van een document mag evenwel geen nadeel berokkenen aan de werknemer. Maar, in dit geval, zou de nietigverklaring van het bonusplan in zijn geheel schade berokkenen aan de werkneemster.
Uitgaand van deze vaststelling is de werkneemster van oordeel dat enkel de aanwezigheidsvoorwaarde tijdens de hele referteperiode zoals bepaald in het bonusplan nietig moet worden verklaard. Op die manier kan ze de bonus genieten.
Wat heeft het Hof beslist?
Het Arbeidshof van Brussel heeft het standpunt van de werkneemster niet gevolgd.
Het Hof is van oordeel dat het plan in zijn geheel moet worden beschouwd waardoor bepaalde tekstdelen die één geheel uitmaken niet van elkaar kunnen worden geïsoleerd. De werkneemster kan bijgevolg niet enkel bepaalde delen van het document in aanmerking nemen. Dit zou er immers toe leiden dat de bescherming die aan werknemers wordt toegekend, wordt omgebogen naar een verrijkingsmogelijkheid vermits ze voordelen zouden bekomen die ze nooit hadden gehad als het plan volgens het taaldecreet was opgesteld.
In dit geval kan de werkneemster zich wel op de nietigheid van het bonusplan beroepen, maar door dit beroep op de nietigheid kan zij geen voordelen bekomen waarover de partijen nooit overeenstemming hebben bekomen.
Wat te onthouden?
In de eerste plaats onthouden we dat een document dat in een verkeerde taal is opgesteld, in Vlaanderen en Wallonië als niet bestaand wordt beschouwd. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de faciliteitengemeenten en het Duitse taalgebied kunnen ze niet aan de werknemer worden tegengeworpen. Er moet dan ook bijzondere aandacht worden besteed aan de voorschriften ter zake.
Daarbij mogen deze sancties geen nadeel berokkenen aan de werknemer. De werknemer mag door de nietigheid echter geen voordeel bekomen waarop hij normaal geen recht zou hebben als het document of de akte in de correcte taal was opgesteld. Hij kan bijgevolg niet kiezen voor de nietigheid van slechts bepaalde delen van het betwiste document of de betwiste akte.
Bron
Arbeidshof Brussel, 2 juli 2019, R.G. 2018/AB/278, www.juridat.be