In het Belgisch Staatsblad van 30 juni 1973 verscheen het koninklijk besluit van 21 februari 1973 tot oprichting en tot vaststelling van de benaming en van de bevoegdheid van het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart. Dit koninklijk besluit werd gewijzigd door koninklijke besluiten van 4 mei 1992 (Belgisch Staatsblad van 4 juni 1992) en 2 april 2001 (Belgisch Staatsblad van 12 april 2001).

In de schoot van voormeld paritair comité werd het Paritair Subcomité voor de sleepdiensten (139.01) opgericht bij koninklijk besluit van 6 december 2000, verschenen in het Belgisch Staatsblad van 19 december 2000 : dit paritair subcomité werd echter met ingang van 27 januari 2007 opgeheven.

Wij geven u hierna de bepalingen inzake de bevoegdheid van het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart en van het Paritair Subcomité voor de sleepdiensten. Daarna volgen enige commentaar en enkele praktische schikkingen.

Bevoegdheid paritair comité

Het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart is bevoegd voor

Artikel 1 (...)

§2. (...) de werknemers die hoofdzakelijk handarbeid verrichten en de varende werknemers in het algemeen en hun werkgevers, waarvan de ondernemingen door hun activiteiten behoren tot minstens één van de volgende bedrijfstakken :

1°        de binnenscheepvaart, zijnde het vervoer, ongeacht de gebruikte middelen of techniek, van goederen en producten op de binnenwateren, zowel in binnen- als buitenland ;

2°        de sleepvaart, zijnde het slepen, duwen of voorttrekken van zee- of binnenschepen op de binnen-wateren ;

3°        het reddingswerk te water ;

4°        het vervoer van personen en van dieren op de binnenwateren ;

5°        de veerdiensten ;

6°        de pleziervaart, zowel voor sport- als vrijetijdsdoeleinden, en de pleziervaart aan de kust binnen de territoriale wateren ;

7°        de passagiervaart ;

8°        het loodsen van schepen op de binnenwateren ;

9°        de mondingvaart ;

10°     de activiteiten met betrekking tot de bunkering en de bevoorrading in olie van schepen door schepen ;

11°     de rivier- en kanaalarbeid, met uitzondering van de arbeid verricht in de havengebieden ressorterend onder het Paritair Comité voor het havenbedrijf en de bagger-, zee- en rivierwerken, met inbegrip van het vlot trekken van boten en schepen, alsmede het opruimen van wrakken.

§3. Het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart is eveneens bevoegd voor de werknemers die worden tewerk-gesteld krachtens een arbeidsovereenkomst wegens dienst op binnenschepen of die worden tewerkgesteld op een binnenschip of een dergelijk vaartuig, gebezigd voor eigen rekening en/of zonder winstoogmerk alsmede voor hun werkgevers, wat die tewerkstelling betreft.

§4. Onder de bevoegdheid van het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart vallen niet, de onder §2 en §3 vermelde werknemers en hun werkgevers voor wie het Paritair Comité voor het bouwbedrijf bevoegd is.

Bevoegdheid paritair subcomité (opgeheven sinds 27 januari 2007)

Het Paritair Subcomité voor de sleepdiensten is bevoegd voor de sleepvaart, zijnde het slepen, duwen of voorttrekken van zee- of binnenschepen op de binnenwateren.

De collectieve arbeidsovereenkomsten die in het paritair subcomité worden gesloten, moeten echter goedgekeurd worden in het paritair comité.

Commentaar

Het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart is sedert 22 april 2001 niet meer alleen bevoegd voor de arbeiders maar ook voor de varende werknemers in het algemeen, m.a.w. de varende bedienden inbegrepen. Dit heeft zonder enige twijfel tot gevolg dat een aantal bedienden dat voordien ressorteerde onder het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor bedienden (218) voortaan ressorteert onder het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart.

Het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart is sedert 22 april 2001 bevoegd voor de arbeiders en de varende werknemers in de ondernemingen die behoren tot de bedrijfstak van “de pleziervaart, zowel voor sport- als vrijetijdsdoeleinden, en de pleziervaart aan de kust binnen de territoriale wateren”. Zo geformuleerd staat dit paritair comité voor een aantal ondernemingen allicht in concurrentie met het Paritair Comité voor de socio-culturele sector (329) dat bevoegd is voor sportverenigingen, sportcentra en sportclubs. Denken we b.v. aan een zeil- of roeivereniging.

Op basis van de intepretatieregel dat het specifieke voorrang heeft op het algemene, menen wij te moeten stellen dat de bevoegdheid van het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart (139) voorrang heeft op die van het Paritair Comité voor de socio-culturele sector (329), althans voor de arbeiders en voor de varende bedienden. Aangezien het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart enkel bevoegd is voor arbeiders en de varende bedienden, blijven ondernemingen van de pleziervaart voor sportdoeleinden voor de andere bedienden ressorteren onder het Paritair Comité voor de socio-culturele sector (329).

Praktische schikkingen

Het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart is uitsluitend bevoegd voor arbeiders en de varende bedienden.

Het inschrijvingsnummer bij de RSZ van de werkgevers die ressorteren onder het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart wordt voorafgegaan door het volgend kengetal, voorzover zij werknemers tewerkstellen verbonden door een aanwervingsovereenkomst voor de binnenscheepvaart :

• 121: voor de binnenvaart + passagiersvaart 40u voor derden
• 221: voor de kanaalarbeid + passagiersvaart 38u voor derden
• 421: voor de passagiersvaart 40u voor eigen rekening
• 521: voor de passagiersvaart 38u voor eigen rekening
• 621: voor de systeemvaart
• 721: voor de sleepvaart

Het inschrijvingsnummer van de andere werkgevers in de sector wordt voorafgegaan door de algemene categorie 000 of door een werkgeverscategorie bepaald op basis van het voor de bedienden bevoegde paritair comité.

De bovenstaande tekst moet u toelaten na te gaan of het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart bevoegd is voor uw onderneming. Werkgevers aangesloten bij Group S – Sociaal Secretariaat vzw die menen dat zij ten onrechte onder dit paritair comité in onze bestanden gerangschikt worden, dienen contact te nemen met hun plaatselijk kantoor.