De werkgeversgroeperingen werden in 2000 ingevoerd om te kunnen afwijken van het verbod op terbeschikkingstelling van personeel.
Het betreft een systeem dat ondernemingen de mogelijkheid biedt zich te groeperen om samen personeel in dienst te nemen en de arbeidstijd van deze werknemers te verdelen in functie van hun behoeften. Tot op heden was dit systeem beperkt tot knelpuntberoepen en moeilijk te plaatsen werknemers.
Gezien het stelsel dat in 2000 werd opgezet weinig werd gebruikt, heeft de wetgever beslist dit te verbeteren en de doelgroep uit te breiden.
De voornaamste nieuwigheden zijn :
- Uitbreiding van het stelsel tot alle werknemers, ongeacht hun statuut;
- Mogelijkheid voor de werkgeversgroeperingen om de vzw als rechtsvorm te kiezen waarbij de leden hoofdelijk aansprakelijk zijn;
- Mogelijkheid om niet enkel voltijdse overeenkomsten voor onbepaalde duur te sluiten, maar ook voltijdse of deeltijdse overeenkomsten voor bepaalde duur of voor een duidelijk omschreven werk.
We geven u hierna de grote lijnen van het stelsel zoals gewijzigd door de artikelen 64 tot 72 van de wet van 25 april 2014 houdende diverse bepalingen inzake sociale zekerheid (BS 6 juni 2014).
De inwerkingtreding van deze maatregelen moet echter nog bij koninklijk besluit worden vastgesteld.
Rechtsvorm van de werkgeversgroepering
De werkgeversgroepering moet de vorm hebben van een economisch samenwerkingsverband in de zin van het Boek XIV van het Wetboek Vennootschappen of van een vzw en het ter beschikking stellen van werknemers aan zijn leden als enig maatschappelijk doel hebben.
Een koninklijk besluit kan een werkgeversgroepering evenwel toestaan andere doelen te hebben dan het ter beschikking stellen van werknemers aan haar leden.
Voorafgaande toelating
Alvorens hun behoefte aan arbeidskrachten onder elkaar te kunnen verdelen, moet een werkgeversgroepering van de minister van Werk de toelating bekomen om werknemers ter beschikking te stellen van gebruikers. De minister bepaalt ook de duur van deze toelating.
Deze toelating moet voor voorafgaand advies worden voorgelegd aan een paritair orgaan waarin alle organisaties die in de Nationale Arbeidsraad zijn vertegenwoordigd, zitting hebben.
Er wordt nog een koninklijk besluit verwacht dat de voorwaarden bepaalt waaronder deze toelating wordt verleend.
Toepasbaar paritair comité
In de toelating bepaalt de minister het paritair comité waaronder de werknemers van de werkgeversgroepering ressorteren:
- Als alle gebruikers onder hetzelfde paritair comité vallen, kan de minister geen ander comité aanduiden.
- Als niet alle leden van de werkgeversgroepering onder hetzelfde paritair comité vallen, duidt de minister één van de paritaire comités van de leden van de werkgeversgroepering aan als paritaire comité voor de werkgeversgroepering.
- Als niet alle leden van de werkgeversgroepering behoren tot hetzelfde paritair comité, wordt het principe van "user pay" ( = toepassing van de loonvoorwaarden die voor dezelfde functie van kracht zijn in de onderneming van de groep) toegepast op de werkgeversgroepering. De inhoud en de nadere regels van het principe van "user pay" zullen worden geregeld bij een door de Koning algemeen verbindend verklaarde collectieve arbeidsovereenkomst, gesloten in de Nationale Arbeidsraad.
Omkadering van de terbeschikkingstelling
Er werden duidelijke regels ingesteld:
- De werkgeversgroepering kan enkel werknemers ter beschikking stellen van werkgevers die lid zijn van de werkgeversgroepering.
- De leden van de werkgeversgroepering zijn hoofdelijk aansprakelijk voor fiscale en sociale schulden, zowel ten overstaan van derden als ten aanzien van de werknemers die door de werkgeversgroepering ter beschikking worden gesteld van de leden van de werkgeversgroepering.
- De werkgeversgroepering kan geen werknemers ter beschikking stellen in geval van staking of lock-out bij dit lid.
- De werkgeversgroepering kan beroep doen op de tussenkomst van een externe organisator die specifiek is erkend als arbeidsmarktspecialist. Indien die externe operator ook activiteiten van uitzendarbeid uitoefent, is de wetgeving betreffende de uitzendarbeid niet van toepassing op de activiteiten die uitsluitend worden verricht in het kader van de werkgeversgroepering.
Arbeidsovereenkomst
De terbeschikkingstelling van werknemers in het kader van een werkgeversgroepering is niet meer alleen voorbehouden voor langdurig werkzoekenden.
De arbeidsovereenkomst gesloten tussen de werkgever en de werknemer die ter beschikking wordt gesteld van gebruikers, moet schriftelijk worden vastgesteld voor de aanvang van de uitvoering van deze overeenkomst. Ze kan voor onbepaalde duur, bepaalde duur of voor een duidelijk omschreven werk worden gesloten.
De wekelijkse arbeidsduur moet minimum 19 uren bevatten.
In de arbeidsovereenkomst moet worden verduidelijkt dat ze is gesloten met het oog op de terbeschikkingstelling van de werknemer bij gebruikers die lid zijn van de werkgeversgroepering.
Er is een verkorte opzeggingstermijn voorzien voor de ter beschikking gestelde werknemer die zijn ontslag geeft en die voor zijn aanwerving langdurig niet-werkende werkzoekende, begunstigde van het leefloon of gerechtigde van financiële sociale bijstand was, met uitzondering van de werknemers belast met de leiding of het toezicht op andere werknemers ter beschikking gesteld van de gebruiker. Deze werknemer kan een einde stellen aan zijn arbeidsovereenkomst mits een opzeggingstermijn van zeven dagen die aanvangt op de dag volgend op de betekening.
Een koninklijk besluit moet nog bepalen wat moet worden verstaan onder "langdurig niet-werkende werkzoekende, begunstigde van het leefloon of gerechtigde van financiële sociale bijstand”.